Lương khoán là hình thức trả lương mà người lao động nhận được một khoản tiền cố định cho một công việc hoặc một dự án nhất định, thay vì trả lương theo thời gian làm việc (theo giờ hay theo tháng). Lương khoán thường áp dụng trong các công việc có tính chất công việc cụ thể, rõ ràng về kết quả đầu ra, như làm việc theo dự án, số lượng sản phẩm hoàn thành hoặc các công việc có thể đo đếm được.
Lương khoán giúp người lao động có thể chủ động trong việc hoàn thành công việc, và thu nhập của họ chủ yếu phụ thuộc vào chất lượng hoặc số lượng công việc thực hiện, thay vì thời gian họ làm việc.
| Tiêu chí | Lương khoán | Lương theo giờ | Lương theo tháng |
|---|---|---|---|
| Cơ sở trả lương | Dựa trên kết quả công việc hoặc dự án hoàn thành | Dựa trên số giờ làm việc thực tế | Dựa trên thời gian làm việc trong tháng |
| Mức lương | Cố định cho công việc hoặc dự án cụ thể, không thay đổi theo thời gian | Tính theo số giờ làm việc (ví dụ: 20.000 đồng/giờ) | Cố định mỗi tháng, không thay đổi theo số giờ làm việc |
| Tính linh hoạt | Linh hoạt, người lao động có thể hoàn thành công việc nhanh chóng để nhận lương | Cố định, người lao động phải làm đủ số giờ để nhận lương | Cố định, người lao động nhận lương bất kể thời gian làm việc |
| Sự ổn định thu nhập | Không ổn định, thu nhập phụ thuộc vào số lượng công việc hoàn thành | Ổn định nếu số giờ làm việc ổn định | Ổn định, người lao động nhận lương đều đặn mỗi tháng |
| Khả năng tăng thu nhập | Có thể tăng thu nhập nếu hoàn thành nhiều công việc hoặc dự án | Tăng thu nhập nếu làm nhiều giờ hơn | Tăng thu nhập nếu làm thêm giờ hoặc có thêm phúc lợi |
| Áp dụng cho công việc | Công việc có thể đo đếm được kết quả (dự án, sản phẩm) | Công việc tính theo thời gian làm việc | Công việc có tính chất ổn định, dài hạn |
Kết luận:
Lý do tại sao lương khoán ngày càng được áp dụng rộng rãi?
Lương khoán ngày càng được áp dụng rộng rãi vì nhiều lý do. Thứ nhất, nó khuyến khích hiệu quả công việc cao hơn, khi người lao động có động lực hoàn thành công việc nhanh chóng để nhận được mức lương cố định. Điều này giúp tăng năng suất lao động và giảm thời gian làm việc không hiệu quả. Thứ hai, lương khoán giúp tiết kiệm chi phí cho công ty, vì công ty chỉ trả cho công việc đã hoàn thành, thay vì trả lương theo giờ hoặc theo tháng. Điều này cũng giúp công ty có tính linh hoạt cao trong việc quản lý nhân sự, dễ dàng điều chỉnh nhân lực cho từng dự án hoặc công việc cụ thể. Thứ ba, lương khoán có thể thu hút những người lao động có kỹ năng cao, tạo ra cơ hội cho họ kiếm thu nhập tốt hơn nếu làm việc hiệu quả. Cuối cùng, lương khoán rất phù hợp với các công việc mang tính dự án hoặc tạm thời, giúp người lao động và nhà tuyển dụng linh hoạt trong việc hợp tác mà không cần cam kết lâu dài.
Làm khoán và làm công có những đặc điểm khác biệt rõ rệt, đặc biệt trong việc trả lương và yêu cầu công việc. Lương khoán thường giúp người lao động có cơ hội kiếm thu nhập cao, nhưng cũng đi kèm với áp lực hoàn thành công việc nhanh chóng và đúng chất lượng. Ngược lại, làm công mang lại thu nhập ổn định nhưng không có sự linh hoạt về lương, và công việc thường xuyên có tính chất ổn định hơn. Việc lựa chọn giữa làm khoán và làm công phụ thuộc vào yêu cầu công việc, khả năng và sở thích của người lao động cũng như mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.
|
Tiêu chí |
Làm khoán |
Làm công |
|---|---|---|
|
Hình thức trả lương |
Lương được tính theo công việc hoàn thành (theo sản phẩm, dự án). |
Lương được trả cố định hàng tháng hoặc theo giờ làm việc. |
|
Mức lương |
Mức lương không cố định, phụ thuộc vào số lượng và chất lượng công việc hoàn thành. |
Mức lương cố định theo hợp đồng, thường không thay đổi theo hiệu suất làm việc. |
|
Yêu cầu công việc |
Người lao động cần hoàn thành công việc theo chỉ tiêu hoặc khối lượng cụ thể. |
Người lao động thực hiện công việc theo lịch làm việc đã định sẵn, có thể linh hoạt về thời gian. |
|
Tính chất công việc |
Chủ yếu là công việc có thể đo đếm được như sản phẩm, khối lượng công việc hoặc dự án. |
Là công việc thường xuyên, ổn định, không phụ thuộc vào kết quả làm việc ngay lập tức. |
|
Lợi ích cho người lao động |
Có thể kiếm được thu nhập cao nếu làm việc nhanh và hiệu quả. |
Thu nhập ổn định, dễ dàng quản lý và không bị ảnh hưởng nhiều bởi hiệu suất công việc. |
|
Lợi ích cho doanh nghiệp |
Giúp tiết kiệm chi phí nhân sự, khuyến khích năng suất cao, không phải trả lương cố định. |
Dễ dàng quản lý và duy trì đội ngũ lao động ổn định, không cần thay đổi nhiều theo công việc. |
|
Áp lực công việc |
Cao, vì phải hoàn thành công việc với số lượng và chất lượng nhất định để nhận được thu nhập. |
Thấp hơn, do công việc thường xuyên và lương ổn định. |
Theo Bộ luật Dân sự 2015 của Việt Nam, hợp đồng giao khoán không được quy định chi tiết trong một điều khoản riêng biệt, nhưng nó có thể được coi là một hình thức hợp đồng dân sự, nơi các bên tự thỏa thuận về quyền lợi, nghĩa vụ của mình. Hợp đồng giao khoán là một loại hợp đồng trong đó một bên (bên giao khoán) ủy quyền cho bên còn lại (bên nhận khoán) thực hiện một công việc nhất định hoặc hoàn thành một sản phẩm cụ thể trong một thời gian đã thỏa thuận. Hợp đồng này thường áp dụng trong các lĩnh vực sản xuất, xây dựng, dịch vụ, hoặc các công việc có thể tính toán được khối lượng và chất lượng công việc.
Tại sao cần hợp đồng giao khoán? Hợp đồng giao khoán giúp đảm bảo tính minh bạch trong các thỏa thuận giữa các bên, tạo ra sự rõ ràng về quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi bên. Đồng thời, việc xác định rõ các yếu tố như sản phẩm, thời gian hoàn thành và mức lương khoán giúp các bên dễ dàng đánh giá hiệu quả công việc và tránh tranh chấp.
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, người lao động nhận lương khoán vẫn phải đóng Bảo hiểm xã hội (BHXH) nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Như vậy, Nếu người lao động nhận lương khoán nhưng có hợp đồng lao động hợp pháp và thuộc đối tượng tham gia BHXH, họ phải đóng BHXH theo quy định của pháp luật. Do đó, khi tham gia vào công việc khoán, người lao động cần đảm bảo rằng hợp đồng lao động của họ đáp ứng các yêu cầu về BHXH để không bỏ lỡ quyền lợi bảo hiểm xã hội.
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, lương khoán vẫn phải chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) nếu thu nhập từ lương khoán của người lao động đạt mức phải nộp thuế theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 và các văn bản sửa đổi, bổ sung liên quan.
Các quy định về thuế thu nhập cá nhân đối với lương khoán
1. Thu nhập chịu thuế:
2. Mức thu nhập phải nộp thuế:
3. Cách tính thuế TNCN:
Lương khoán vẫn phải chịu thuế thu nhập cá nhân nếu thu nhập của người lao động từ lương khoán vượt qua mức miễn thuế theo quy định của pháp luật. Việc áp dụng thuế thu nhập cá nhân sẽ căn cứ vào tổng thu nhập hàng tháng, mức giảm trừ gia cảnh và các quy định của pháp luật hiện hành. Do đó, người lao động nhận lương khoán cần đảm bảo kê khai đầy đủ thu nhập của mình để tính thuế và tránh vi phạm pháp luật về thuế.
Lương khoán theo công việc là hình thức lương khoán dựa trên số lượng hoặc chất lượng công việc hoàn thành. Người lao động nhận một khoản tiền cố định cho mỗi sản phẩm, nhiệm vụ hoặc công việc cụ thể mà họ hoàn thành. Ví dụ, trong ngành may mặc, công nhân có thể nhận lương khoán dựa trên số lượng sản phẩm họ sản xuất được trong ngày.
Lương khoán theo dự án áp dụng cho những công việc có thời gian hoàn thành và kết quả đầu ra cụ thể. Người lao động nhận lương dựa trên việc hoàn thành một dự án cụ thể, ví dụ như dự án xây dựng, phát triển phần mềm, hoặc tiếp thị trực tuyến. Mức lương thường được thỏa thuận trước khi bắt đầu dự án và không phụ thuộc vào thời gian làm việc.
Lương khoán theo nhóm là hình thức lương khoán áp dụng cho các nhóm hoặc bộ phận trong công ty. Các thành viên trong nhóm nhận lương khoán dựa trên kết quả công việc chung của nhóm, chẳng hạn như doanh thu đạt được, sản phẩm hoàn thành, hoặc chỉ tiêu công việc được thực hiện. Hình thức này giúp thúc đẩy sự hợp tác giữa các thành viên trong nhóm.
Trong hình thức này, lương khoán được xác định dựa trên khối lượng công việc hoàn thành thay vì số giờ làm việc. Ví dụ, trong ngành giao nhận, nhân viên có thể nhận lương khoán dựa trên số lượng đơn hàng được giao thành công. Công ty sẽ thanh toán một khoản tiền nhất định cho mỗi đơn hàng hoặc nhiệm vụ được hoàn thành.
Lương khoán này dựa trên kết quả công việc mà người lao động đạt được, chẳng hạn như doanh thu bán hàng, chỉ số KPI (Key Performance Indicator), hoặc mục tiêu sản xuất đạt được. Hình thức này khuyến khích nhân viên làm việc hiệu quả và đạt được các chỉ tiêu cụ thể để nhận được thu nhập cao hơn.
Công thức tính: Lương khoán = Số lượng sản phẩm hoàn thành × Mức lương khoán cho mỗi sản phẩm
Nếu công nhân trong một nhà máy may mặc được trả lương khoán 10.000 đồng cho mỗi chiếc áo may, và họ may được 100 chiếc áo trong ngày, thì lương khoán sẽ là: 100 chiếc áo x 10.000 đồng= 1.000.000 VNĐ
Ngoài ra lương khoán có thể tính theo dự án, ví dụ một nhân viên phát triển phần mềm được trả lương khoán 30 triệu đồng cho việc hoàn thành một dự án phát triển ứng dụng trong 2 tháng, thì mức lương của họ sẽ là: Lương khoán = 30.000.000 đồng.
Công thức tính: Lương khoán = Lương cơ bản + Phụ cấp hiệu suất (dựa trên kết quả công việc)
Một nhân viên bán hàng có thể nhận mức lương khoán dựa trên số lượng sản phẩm họ bán được. Ví dụ, nếu mức lương khoán là 5 triệu đồng/tháng cộng với 500.000 đồng cho mỗi sản phẩm bán được, và nhân viên đó bán được 20 sản phẩm trong tháng, thì lương khoán sẽ là:
Lương khoán = 5.000.000 + (500.000x20) = 5.000.000 + 10.000.000 = 15.000.000 đồng
Lưu ý khi tính lương khoán là gì?
Theo quy chế lương khoán, doanh nghiệp có trách nhiệm trả lương trực tiếp, đầy đủ và đúng hạn cho người lao động. Trường hợp người lao động không thể nhận lương trực tiếp, doanh nghiệp có thể trả lương cho người được ủy quyền hợp pháp bởi người lao động đó.
Theo Bộ luật Lao động năm 2019 và Nghị định 145/2020/NĐ-CP, lương khoán có thể được trả theo hai hình thức sau: Trả bằng tiền mặt và Trả thông qua tài khoản cá nhân cho người lao động tại ngân hàng bất kỳ.
| Đối tượng | Ưu điểm | Nhược điểm |
|---|---|---|
| Người lao động | - Khả năng kiếm thu nhập cao nếu làm việc hiệu quả và nhanh chóng. | - Áp lực công việc cao do cần hoàn thành công việc trong thời gian ngắn để nhận được lương. |
| - Chủ động trong công việc và có thể quyết định tốc độ và cách thức hoàn thành công việc. | - Thu nhập không ổn định nếu khối lượng công việc thay đổi hoặc hiệu quả công việc không cao. | |
| - Khả năng thăng tiến nhanh nếu làm việc hiệu quả, tạo cơ hội cho các khoản thưởng thêm. | - Chất lượng công việc có thể bị ảnh hưởng khi người lao động tập trung vào số lượng thay vì chất lượng. | |
| Doanh nghiệp | - Tiết kiệm chi phí nhân sự, vì chỉ trả tiền cho công việc đã hoàn thành, không trả lương cố định hàng tháng. | - Khó kiểm soát chất lượng công việc, vì lương khoán chủ yếu tập trung vào số lượng thay vì chất lượng. |
| - Khuyến khích năng suất làm việc cao và giảm thiểu thời gian chết, vì người lao động có động lực làm việc nhanh chóng. | - Khó duy trì sự ổn định trong nhân sự, vì công ty phải tuyển dụng và thay thế lao động thường xuyên. | |
| - Linh hoạt trong quản lý nhân sự, công ty có thể dễ dàng điều chỉnh số lượng nhân lực theo từng dự án hoặc công việc. | - Người lao động có thể thiếu cam kết lâu dài, vì lương khoán có thể dẫn đến sự thiếu gắn bó với công ty. |
Tóm lại, lương khoán mang lại những lợi ích rõ rệt cho cả người lao động và doanh nghiệp, đặc biệt trong việc tăng năng suất và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, cũng có những nhược điểm cần phải cân nhắc, như sự không ổn định về thu nhập cho người lao động và khó khăn trong việc duy trì chất lượng công việc cho doanh nghiệp.
Lương khoán có thể được áp dụng linh hoạt trong nhiều ngành nghề khác nhau, đặc biệt là trong các công việc có thể dễ dàng đo lường theo số lượng hoặc chất lượng công việc. Các công ty có thể điều chỉnh mức lương khoán dựa trên đặc thù từng ngành nghề để đảm bảo động lực làm việc cho người lao động và đạt hiệu quả công việc cao.
| Ngành nghề | Mô tả công việc | Hình thức lương khoán | Ví dụ về mức lương khoán |
|---|---|---|---|
| Sản xuất (Nhà máy) | Công nhân sản xuất, gia công sản phẩm. | Lương khoán theo sản phẩm hoặc khối lượng công việc hoàn thành. | Công nhân may mặc nhận 10.000 đồng cho mỗi chiếc áo hoàn thành. |
| Xây dựng | Công nhân xây dựng, thợ hàn, thợ điện, v.v. | Lương khoán theo dự án, theo công trình. | Thợ xây nhận 5 triệu đồng cho việc hoàn thành một công trình nhỏ. |
| Bán hàng | Nhân viên bán hàng, nhân viên tư vấn. | Lương khoán theo doanh thu bán hàng hoặc số lượng sản phẩm bán được. | Nhân viên bán hàng nhận 500.000 đồng cho mỗi đơn hàng họ xử lý thành công. |
| Giao hàng | Nhân viên giao hàng, lái xe. | Lương khoán theo số lượng đơn hàng hoặc quãng đường giao hàng. | Nhân viên giao hàng nhận 50.000 đồng cho mỗi đơn hàng giao thành công. |
| Công nghệ thông tin | Lập trình viên, phát triển phần mềm, thiết kế web. | Lương khoán theo dự án, theo số lượng tính năng phát triển. | Lập trình viên nhận 30 triệu đồng cho việc hoàn thành một dự án phần mềm. |
| Marketing & SEO | Chuyên viên marketing, SEO, quảng cáo trực tuyến. | Lương khoán theo hiệu quả chiến dịch hoặc chỉ tiêu KPI. | Chuyên viên SEO nhận 10 triệu đồng cho việc đạt chỉ tiêu lượng khách hàng truy cập. |
| Giáo dục | Gia sư, giáo viên dạy kèm. | Lương khoán theo số lượng buổi dạy hoặc học sinh. | Gia sư nhận 200.000 đồng cho mỗi buổi dạy một học sinh. |
| Dịch vụ khách hàng | Nhân viên chăm sóc khách hàng, tư vấn qua điện thoại hoặc trực tuyến. | Lương khoán theo số lượng cuộc gọi, hoặc tỷ lệ hài lòng khách hàng. | Nhân viên chăm sóc khách hàng nhận 50.000 đồng cho mỗi cuộc gọi giải quyết vấn đề khách hàng. |
| Làm thủ công | Công nhân làm đồ thủ công, sản phẩm handmade. | Lương khoán theo sản phẩm hoàn thành. | Người làm đồ thủ công nhận 100.000 đồng cho mỗi sản phẩm hoàn thiện. |
Khi áp dụng lương khoán, doanh nghiệp cần chú trọng đến việc xác định công việc cụ thể và kết quả mong muốn một cách rõ ràng. Điều này giúp tạo ra sự công bằng và minh bạch trong việc đánh giá hiệu suất của người lao động. Các chỉ tiêu, tiêu chuẩn chất lượng và số lượng công việc cần được quy định rõ ràng trong hợp đồng hoặc thỏa thuận lao động để tránh hiểu nhầm và tranh chấp. Doanh nghiệp cũng cần theo dõi thường xuyên và đảm bảo rằng công việc được thực hiện đúng tiến độ và chất lượng đã cam kết. Ngoài ra, doanh nghiệp cần chuẩn bị sẵn sàng phương án điều chỉnh nếu khối lượng công việc thay đổi hoặc điều kiện làm việc gặp khó khăn.
Một lưu ý quan trọng khác là việc duy trì động lực làm việc cho người lao động. Mặc dù lương khoán có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nhưng nếu không được điều chỉnh hợp lý, người lao động có thể cảm thấy không công bằng hoặc bị áp lực quá mức. Do đó, doanh nghiệp cần tạo ra một môi trường làm việc hỗ trợ và công nhận những đóng góp của nhân viên, đồng thời có chính sách thưởng thêm nếu công việc được hoàn thành xuất sắc. Điều này sẽ giúp duy trì sự ổn định và tăng cường lòng trung thành của người lao động đối với công ty.
Đối với người lao động, khi làm việc với lương khoán, cần hiểu rõ các điều khoản và yêu cầu công việc từ nhà tuyển dụng. Trước khi nhận công việc, người lao động cần làm rõ những chỉ tiêu, tiêu chuẩn và yêu cầu chất lượng công việc để tránh bị thiệt thòi về thu nhập nếu công việc không hoàn thành đúng theo yêu cầu. Người lao động cũng cần quản lý thời gian một cách hiệu quả, bởi lương khoán thường đòi hỏi công việc phải hoàn thành nhanh chóng và đúng tiến độ. Việc không thể hoàn thành công việc đúng hạn hoặc không đạt chất lượng sẽ dẫn đến thu nhập thấp hơn so với dự kiến.
Ngoài ra, người lao động cần đảm bảo sự cân bằng giữa chất lượng và số lượng khi làm việc với lương khoán. Mặc dù lương khoán khuyến khích năng suất cao, nhưng không nên đánh đổi chất lượng công việc để đạt được số lượng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thu nhập lâu dài mà còn có thể gây tổn hại đến danh tiếng và mối quan hệ với khách hàng hoặc công ty. Hơn nữa, nếu điều kiện làm việc khó khăn hoặc có sự thay đổi trong khối lượng công việc, người lao động cần chủ động thảo luận và đàm phán lại với công ty để đảm bảo quyền lợi hợp lý.
Đăng nhập để có thể bình luận
Tiền lương là yếu tố quan trọng nhất trong quá trình làm việc. Việc hiểu và biết cách tính phần trăm tiền lương sẽ giúp bạn kiểm tra lại mức thu nhập cá nhân, tính lương tăng ca, lương thưởng, hoặc khấu trừ thuế một cách chính xác. Bài viết dưới đây 1900.com.vn sẽ giới thiệu đến bạn nội dung chính về cách tính phần trăm tiền lương đơn giản, dễ hiểu nhất cho người mới.
Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ và nhu cầu nhân lực công nghệ thông tin (CNTT) ngày càng tăng cao, lương khởi điểm cho sinh viên ngành IT luôn là chủ đề “nóng” với cả sinh viên và nhà tuyển dụng. Vậy năm 2025, mức lương IT mới ra trường có thực sự hấp dẫn? Hãy cùng điểm qua bức tranh thực tế.
Lương phiên dịch tiếng Hàn tại Samsung trong năm 2025 tiếp tục thu hút sự quan tâm khi tập đoàn mở rộng các dự án quốc tế và tăng cường tuyển dụng tại Việt Nam. Trong bài viết này cùng 1900.com.vn giải đáp "Lương phiên dịch tiếng Hàn tại Samsung: Thu nhập và cơ hội nghề nghiệp" nhé!