Ưu điểm
Những mặt tích cực tôi từng chứng kiến:
– Môi trường làm việc khá gắn bó, thân thiện. Nhiều nhân sự sống chung để thuận tiện hỗ trợ lẫn nhau và cùng hướng đến mục tiêu chung của trung tâm.
– Trung tâm khuyến khích thể thao với các hoạt động như đánh cầu lông sáng sớm hoặc chạy bộ định kỳ.
– Có những buổi chia sẻ nội bộ và phát triển tư duy, được yêu cầu tham gia đầy đủ.
– Đội ngũ giáo viên (nhiều người là sinh viên) thể hiện sự tận tâm, sẵn sàng hỗ trợ học viên mọi lúc, kể cả ban đêm, và dành phần lớn thời gian cho việc họp chuyên môn, soạn bài và lên kế hoạch.
– Ngoài công việc, nhiều người còn tham gia vào các hoạt động xã hội tích cực.
Nhược điểm
Một số vấn đề tôi từng quan sát và cảm thấy băn khoăn:
– Phần lớn giáo viên phải tạm dừng việc học đại học, chuyển ra sống tập trung và toàn tâm toàn ý cho công việc tại trung tâm. Có định hướng rõ ràng từ các buổi "đào tạo nội bộ" về việc đặt mục tiêu phát triển trung tâm là ưu tiên cao nhất.
– Thời gian làm việc kéo dài từ sáng sớm đến tận khuya là điều phổ biến.
– Có người từ bỏ gia đình hoặc học tập mặc dù bị phản đối mạnh mẽ, như một sự "hy sinh cần thiết".
– Một số người từng được khuyên cân nhắc việc bỏ đại học để tập trung làm việc toàn thời gian cho trung tâm, kèm theo nhiều hứa hẹn.
Về môi trường sinh hoạt và văn hóa nội bộ:
– Các buổi tụ họp, nhậu nhẹt sau lớp thường xuyên diễn ra. Có những sự kiện mà việc uống bia trở thành một hoạt động tập thể mang tính biểu tượng – nhằm thể hiện tinh thần đồng đội và sự gắn kết.
– Trong những dịp đặc biệt, các chi nhánh tụ hội và tổ chức thi uống bia. Tôi từng chứng kiến nhiều người uống đến mức kiệt sức, thậm chí có người nôn ói và bật khóc.
– Tôi từng nghe nói các buổi như vậy giúp "đánh thức tiềm thức", qua đó thu thập thêm thông tin cảm xúc từ các thành viên để sử dụng trong quá trình đào tạo tâm lý sau đó.
Về người đứng đầu – ông H.:
– Ông H. là người có ảnh hưởng lớn và thường được xem là "thầy". Trong quá trình làm việc, tôi có cơ hội tiếp cận gần và được tin tưởng sớm, nên có thể quan sát một số cơ chế vận hành nội bộ.
– Tôi cảm nhận rằng ông có kỹ năng thao túng tâm lý nhất định, được cho là học từ các khóa NLP.
– Tôi biết thêm thông tin rằng một số hành vi, quyết định nhân sự hay chiến lược đều đã được chuẩn bị từ trước để phục vụ mục tiêu kiểm soát tập thể.
Về quy trình làm việc và hành vi tổ chức:
– Có dấu hiệu điều khiển hành vi tập thể khá chặt chẽ: gửi hình ảnh báo cáo sinh hoạt, đọc sách cùng nhóm, viết lời cảm ơn mỗi tối và chia sẻ trong các nhóm chat.
– Trung tâm hoạt động chưa rõ ràng về pháp lý: không có hợp đồng lao động, không công khai giấy phép kinh doanh (theo những gì tôi được biết), một số chi phí chuyên môn do giáo viên tự chi trả.
– Có thông tin học sinh tăng đột biến nhờ vào đề thi "trúng tủ" do ông H. đã mua đề, nhưng tôi không kiểm chứng được tính xác thực.
– Mô hình vận hành giống như mạng lưới đa cấp, trong đó các leader quản lý sát từng thành viên, bao gồm cả thói quen, tư duy và niềm tin.
Một số tổ chức giáo dục từng lên tiếng cảnh báo:
– Tôi từng thấy trường ĐH Sư phạm cảnh báo sinh viên về trung tâm này và ngưng đăng bài tuyển dụng từ trung tâm. Tuy nhiên, điều đó không làm giảm niềm tin nội bộ mà ngược lại còn khiến nhiều người càng gắn kết hơn.
– Tôi cũng tình cờ đọc một bài viết của chị Chi Nguyễn từ 2018 về mô hình “cult” và nhận thấy có rất nhiều điểm tương đồng với trải nghiệm của mình. Link bài viết
Lời khuyên cho quản lý
Tôi viết bài này không phải nhằm mục đích công kích, mà chỉ muốn chia sẻ một góc nhìn từ người từng làm việc tại đây. Tôi hy vọng bài viết có thể là thông tin tham khảo cho những ai đang cân nhắc đầu quân cho trung tâm NQH, để đưa ra quyết định phù hợp nhất với hoàn cảnh và giá trị cá nhân của mình.
