Xe Hybrid: Có thật sự tiện ích khi sử dụng được 2 loại động cơ?

1. Xe Hybrid là gì? 

Xe hybrid (còn gọi là xe lai điện hay xe lai) là loại xe ô tô sử dụng song song hai nguồn động cơ là động cơ đốt trong và động cơ điện, tức là xe vừa chạy xăng, vừa chạy điện.

Chiếc xe hybrid đầu tiên ra mắt vào năm 1899, được chế tạo bởi Pieper, Liège của Bỉ và công ty truyền tải điện Vendovelli và Priestly của Pháp. Trải qua quá trình dài nghiên cứu và phát triển, đến thập niên 90, khái niệm xe lai điện mới thật sự trở nên hấp dẫn.

Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản có công rất lớn trong việc thương mại hoá dòng xe này. Năm 1997, hãng Toyota ra mắt mẫu xe sedan hybrid Toyota Prius. Cùng thời gian, hãng Honda cũng trình làng mẫu xe Honda Civic và Honda Civic hybrid. Đây được xem là những chiếc ô tô đầu tiên đánh dấu việc dòng xe hybrid chính thức được thương mại hoá trong kỷ nguyên hiện đại.

2. Cấu tạo xe hybrid

Cấu tạo xe hybrid tương tự như xe sử dụng động cơ đốt trong thông thường. Động cơ kết nối với hệ thống truyền động để dẫn động các bánh xe. Tuy nhiên xe hybrid có thêm một động cơ điện chia sẻ nhiệm vụ dẫn động hoặc hỗ trợ động cơ đốt trong.

Để cơ cấu này phối hợp nhuần nhuyễn và vận hành trơn tru cần có thêm một số bộ phận hỗ trợ khác như pin và bộ chuyển đổi công suất. Pin (hay ắc quy điện áp cao) là thiết bị giúp tích trữ và cung cấp năng lượng cho động cơ điện. Bộ chuyển đổi công suất giúp chuyển đổi nguồn động lực của động cơ thành nhiều phần phục vụ các mục đích sử dụng khác nhau như dẫn động xe và nạp điện cho pin.

3. Các loại động cơ 

Xe hybrid có 3 loại cấu trúc truyền động cơ bản:

3.1 Nối tiếp

Động cơ điện trực tiếp truyền lực đến hệ thống dẫn động bánh xe. Động cơ đốt trong chỉ đảm nhận nhiệm vụ cung cấp năng lượng cho động cơ điện và nạp cho ắc quy.

• Ưu điểm: Động cơ xăng chủ yếu chỉ hoạt động khi chạy xe đường dài nên giúp tiết kiệm xăng và giảm ô nhiễm môi trường.
• Nhược điểm: Với loại hệ thống này, dung tích và kích thước ắc quy lớn do động cơ điện đảm nhận vai trò truyền lực chính. Động cơ xăng dễ rơi vào tình trạng làm việc quá tải vì phải luôn cung cấp năng lượng cho động cơ điện và ắc quy.

3.2 Song song

Cả động cơ điện và động cơ đốt trong đều cùng đảm nhận vai trò truyền lực. Khi nào động cơ điện làm việc, khi nào động cơ đốt trong làm việc hay khi nào cả hai cùng làm việc sẽ do bộ điều khiển trung tâm quyết định tuỳ vào từng điều kiện vận hành.

• Ưu điểm: Xe đạt công suất cao hơn do có hai nguồn truyền lực. Dung tích và kích thước ắc quy không quá lớn.
• Nhược điểm: Hệ thống có cấu tạo phức tạp, chi phí sản xuất cao.

3.3 Hỗn hợp

Hệ thống hỗn hợp kết hợp cả hai hệ thống nối tiếp và song song. Hệ thống này giúp tận dụng tối đa thế mạnh, đồng thời khắc phục nhược điểm của hai hệ thống trên. Đây hiện là loại hệ thống đang được ưu tiên áp dụng trong chế tạo xe hybrid ngày nay.

4. Ưu nhược điểm của xe hybrid

4.1 Ưu điểm

Tiết kiệm nhiên liệu

Xe hybrid do sử dụng song song cả động cơ đốt trong và động cơ điện nên sẽ sử dụng nhiên liệu ít hơn so với xe sử dụng động cơ đốt trong thông thường. Theo số liệu của nhiều mẫu xe có song song phiên bản thường và hybrid, phiên bản hybrid có mức tiêu thụ nhiên liệu thấp hơn từ 30 – 50% so với phiên bản động cơ truyền thống. Đây chính là một trong các ưu điểm lớn nhất của xe hybrid.

Giảm thiểu khí thải

Do kết hợp sử dụng điện năng và nhiệt năng để sinh công nên lượng khí thải xả ra ít hơn so với dòng ô tô truyền thống. Theo một hãng xe lớn cung cấp số liệu thì xe hybrid có thể giảm thiểu 1,5 – 2 lần mức khí thải so với xe sử dụng động cơ đốt trong.

Vận hành mượt mà, êm ái

Xe full hybrid êm ái hơn do phần lớn thời gian thường là động cơ điện hoạt động, nhất là khi chạy ở dải tốc thấp trong đô thị. Bên cạnh đó xe hybrid nói chung còn được đánh giá vận hành, tăng tốc mượt mà, liền mạch hơn do có sự phối hợp giữa động cơ điện và động cơ đốt trong.

4.2 Nhược điểm

Giá cao hơn

Do có thêm động cơ điện và một số bộ phận hỗ trợ nên giá xe hybrid cao hơn ô tô truyền thống. Với mẫu xe có song song phiên bản hybrid và bản thường thì giá xe phiên bản hybrid luôn cao hơn.

Nặng hơn, công suất hạn chế hơn

Do có động cơ điện và pin nên trọng lượng xe hybrid sẽ nặng hơn ô tô truyền thống. Mặt khác công suất của xe hybrid cũng thường hạn chế hơn so với ô tô truyền thống. Bởi dòng xe này được thiết kế nhằm hướng đến việc tiết kiệm nhiên liệu và thân thiện môi trường. Trong nhiều tình huống vận hành, nhất là khi di chuyển ở thành phố thì xe chỉ dùng động cơ điện.

Tốn nhiên liệu hơn nếu hết pin

Trong trường hợp xe hết pin hoặc pin hư, động cơ điện không thể hoạt động mà chỉ chạy bằng động cơ đốt trong thì xe hybrid sẽ tốn nhiên liệu hơn so với xe thường. Vì xe hybrid có thêm hệ thống động cơ điện và pin nên trọng lượng xe nặng hơn.

Vấn đề về pin

Bên cạnh các mặt bảo dưỡng xe tương tự như ô tô truyền thống, người dùng xe hybrid còn phải chú ý việc bảo dưỡng và sử dụng pin đúng cách. Trong trường hợp pin bị hỏng hay hết hạn sử dụng phải thay mới. Giá pin xe hybrid thấp nhất cũng trên dưới 100 triệu đồng. Tuy nhiên hiện nay nhiều hãng xe cho biết nếu bảo dưỡng và sử dụng pin đúng cách thì tuổi thọ pin cũng tương đương với tuổi thọ xe.

5. Các chế độ làm việc của xe hybrid

Xe full hybrid thường có các chế độ sau:

• Chế độ chạy hoàn toàn bằng điện
• Chế độ chạy hoàn toàn bằng xăng
• Chế độ vừa chạy xăng vừa chạy điện
• Chế độ thu năng lượng khi giảm tốc

Trên xe hybrid thường có chế độ xe chạy điện. Người lái có thể chủ động chọn chế độ này. Tuy nhiên quãng đường chạy xe ở chế độ này sẽ bị giới hạn tuỳ vào lượng pin và điều kiện lái xe. Thông thường pin còn trên 80% mới có thể kích hoạt chế độ này. Do đó nếu chỉ vừa chạy xe trong thời gian ngắn sẽ khó sử dụng chế độ này bởi khi này pin chưa kịp sạc đầy

Người lái chỉ có thể chủ động chọn chế độ xe chạy điện. Còn với các chế độ khác như chạy hoàn toàn bằng xăng, vừa chạy xăng vừa chạy điện… sẽ do bộ điều khiển xe quyết định tuỳ vào trạng thái pin và điều kiện vận hành.

Thông thường bộ điều khiển xe sẽ chọn chế động chạy hoàn toàn bằng điện khi xe vừa khởi động, đề pa với tốc độ chậm, khi xe duy trì tốc độ ổn định ở mức thấp – trung bình. Động cơ xăng sẽ tham gia vào mỗi khi người lái đạp thốc ga, cần tăng tốc nhanh, chạy tốc độ cao, leo dốc… Khi này, động cơ xăng hoạt động vừa tăng thêm sức kéo cho xe, vừa cung cấp năng lượng cho pin hybrid.

Khi người lái buông chân ga hay đạp phanh để giảm tốc, lúc này bộ điều khiển sẽ kích hoạt chế độ thu năng lượng. Chế độ này giúp tận dụng động năng lãng phí nạp lại điện cho pin hybrid.

Trường hợp khi xe dừng lại hẳn như chờ đèn đỏ, chờ hành khách lên/xuống… động cơ xăng và điện đều tự ngắt để bảo toàn nguồn năng lượng.

6. Những lưu ý khi sử dụng xe ô tô hybrid

Theo chuyên gia khuyến cáo, khi sử dụng xe hybrid, người lái nên lưu ý một số kinh nghiệm sau:

– Nên ưu tiên chế độ chạy điện EV Mode.

– Đạp ga nhẹ nhàng và dứt khoát sẽ giúp động cơ điện hoạt động lâu hơn.

– Đạp phanh nhẹ và sớm sẽ giúp phục hồi pin nhanh chóng hơn

– Khi dừng đèn đỏ không nên đưa cần số về N vì năng lượng sẽ không được thu hồi, pin vào trạng thái xả. Nếu dừng lâu hãy đưa cần số về P.

– Khi lái xe đường trường thông thoáng, đường cao tốc… nên ưu tiên sử dụng hệ thống ga tự động Cruise Control.

– Chế độ lấy gió trong giúp tiết kiệm năng lượng tiêu thụ hơn chế độ lấy gió ngoài khi bật điều hoà ô tô.

Với những thông tin trên, bạn đọc có thể cân nhắc sự lựa chọn tốt nhất cho nhu cầu của bạn. 

Việc làm dành cho sinh viên:

Việc làm gia sư các môn cập nhật theo ngày mới nhất

Việc làm thêm nhân viên phục vụ nhà hàng/ quán cafe dành cho sinh viên

Việc làm thực tập sinh ô tô mới nhất

Việc làm kỹ thuật viên sửa chữa ô tô mới nhất

Mức lương của thực tập sinh ô tô là bao nhiêu?