Thông tin cho quá trình phân tích tình hình tài chính được hình thành từ nhiều nguồn (báo cáo kế toán quản trị, báo cáo tài chính...) và các thông tin quản lý khác. Trong đó, phân tích báo cáo tài chính là nguồn thông tin đặc biệt quan trọng.
Là quá trình sắp xếp các thông tin thu thập được theo những mục đích nhất định nhằm tính toán, so sánh, giải thích, đánh giá và xác định những nguyên nhân ảnh hưởng đến quá trình hoạt động tài chính của Xí nghiệp, phục vụ cho việc đưa ra quyết định cho các hoạt động tài chính tiếp theo. Đồng thời, dự báo tình hình tài chính của Xí nghiệp trong tương lai.
Tuỳ theo mục đích phân tích khác nhau, có thể lựa chọn các thông tin khác nhau. Tuỳ theo các loại thông tin khác nhau, có thể lựa chọn và vận dụng các phương pháp xử lý thông tin khác nhau nhằm đánh giá thực trạng tào chính của Xí nghiệp trong từng thời kỳ.
Đánh giá chất lượng báo cáo tài chính của công ty
Cần xem xét kỹ những báo cáo tài chính trong bối cảnh công ty xem có đúng với chuẩn mực hiện thời hay không. Phải tự trả lời rằng liệu từ bảng cân đối này có thể khái quát toàn diện tình hình kinh tế của công ty.
Việc đánh giá báo cáo lưu chuyển nguồn vốn tiền tệ giúp hiểu rõ được tình hình hiện tại của công ty. Từ hoạt động, đầu tư, cho tới những chi phí phụ trợ cho sản xuất, nguồn thu chi ra sao… Vì nó ít nhiều cũng gây ảnh hưởng không nhỏ tới tổ chức.
Phân tích lợi nhuận và rủi ro hiện tại
Đây là bước mà các chuyên gia tài chính hay CFO thực sự có thể tăng thêm giá trị trong công cuộc đánh giá công ty thông qua báo cáo tài chính. Dĩ nhiên công cụ phân tích phổ biến nhất là tỷ lệ BCTC vì nó liên quan tới thanh khoản, quản lý tài sản, lợi nhuận, công nợ quản lý/ bảo hiểm/ rủi ro/ định giá thị trường.
Đối với khả năng sinh lời, có hai vấn đề cần kiểm soát kỹ: lợi nhuận là hoạt động của công ty liên quan đến tài sản – không phụ thuộc vào cách công ty đầu tư vào các tài sản đó và lợi nhuận từ các cổ đông.
Lập báo cáo tài chính dự báo
Mặc dù rất khó khăn để các chuyên gia tài chính phải đưa ra những giả định hợp lý về tương lai cho công ty cũng như xác định xem các giả định này sẽ tác động như thế nào đến cả dòng tiền và nguồn đầu tư.
Thông thường những dạng báo cáo như thế này sẽ theo hình thức pro-forma. Tức dựa trên các kỹ thuật chẳng hạn như phần trăm của phương pháp tiếp cận bán hàng.
Giá trị công ty
Mặc dù có rất nhiều phương pháp xác định giá trị công ty nhưng phổ biến nhất vẫn là phương pháp định giá theo giá trị nội tại.
Giá trị của công ty được xác định theo phương pháp trên được gọi là giá trị tài sản ròng của doanh nghiệp. Nó phản ánh giá trị thực chất, giá bán từng phần các tài sản hiện có của doanh nghiệp ở thời điểm định giá.
Đọc thêm: Ngành Logistics ở là gì? Kỹ năng để học và làm tốt ngành Logistics là gì?
3. Những kĩ năng chuyên môn cần phân tích tài chính
Kiến thức và kinh nghiệm kế toán thực tiễn
Chuyên gia tài chính phải có kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn ngành kế toán, bởi vị trí này thực hiện rất nhiều công việc liên quan đến ngân sách, tài chính của doanh nghiệp. Dù sở hữu CV với bằng cấp cử nhân kế toán loại giỏi cũng chưa đủ để bạn cạnh tranh với những ứng viên khác bởi vì nhà tuyển dụng sẽ đánh giá kinh nghiệm đảm nhận vị trí kế toán của bạn ở đơn vị làm việc trước đó.
Vì vậy, để trở thành ứng viên sáng giá nhất, bạn cần tích cực tìm các công việc thực tập khi còn học Đại học để tích lũy kinh nghiệm thực tế và cập nhật tình hình thị trường.
Kỹ năng giao tiếp, phản biện
Chuyên gia tài chính không chỉ làm việc với các con số mà họ còn phải giao tiếp, đàm phán và giao dịch với khách hàng mỗi ngày nên sẽ rất cần đến kỹ năng giao tiếp, phản biện tốt.
Vì thế, chuyên gia tài chính phải biết cách trò chuyện, trao đổi và phát triển mối quan hệ với đồng nghiệp, khách hàng. Việc tạo sự tin tưởng và xây dựng uy tín bản thân sẽ giúp chuyên gia tài chính phát triển tốt, có khách hàng lớn và trung thành hơn. Để làm được điều này, bên cạnh kiến thức chuyên môn vững vàng, kỹ năng phản biện linh hoạt sẽ là chìa khóa thành công dành cho họ.
Kỹ năng tổng hợp, phân tích số liệu
Tổng hợp số liệu không đơn thuần là gom nhiều số liệu theo yêu cầu của ban lãnh đạo mà bạn phải biết thu thập và phân loại số liệu theo các nhóm tiêu chí cụ thể. Các khía cạnh tài chính trong doanh nghiệp rất phong phú, nếu không phân loại số liệu chính xác, việc đánh giá phân tích sẽ bị sai lệch, dẫn tới quyết định tài chính không hiệu quả, hậu quả nghiêm trọng hơn là tính toán sai làm thâm hụt tài chính doanh nghiệp.
Hiện nay, công việc phân tích trở nên đơn giản hơn nhờ có sự hỗ trợ từ nhiều phần mềm tài chính tích hợp sẵn. Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, bạn đã được hướng dẫn sử dụng một số phần mềm phân tích tài chính thông dụng, đó chính là nguồn kiến thức phải duy trì.
Linh hoạt giải quyết vấn đề
Chuyên gia tài chính có nhiệm vụ tham mưu và tư vấn chiến lược tài chính thích hợp cho doanh nghiệp. Do đó, kỹ năng linh hoạt ứng phó và giải quyết vấn đề rất quan trọng.
Nếu sở hữu kỹ năng giải quyết vấn đề, bạn sẽ luôn có suy nghĩ thấu đáo, chiến lược phân tích thông minh, nhanh nhạy và có tầm nhìn xa. Đây hoàn toàn là một thế mạnh dành cho bạn khi ứng tuyển vào vị trí chuyên viên tài chính. Kỹ năng này thường được tích lũy từ kinh nghiệm làm việc thực tiễn nên khi phỏng vấn, nhà tuyển dụng sẽ đưa ra các câu hỏi tình huống để đánh giá, xem xét năng lực giải quyết vấn đề của bạn.
Đọc thêm: Hiệu ứng chim mồi là gì? Chiến thuật hiệu quả nhất trong Marketing
Thiết lập báo cáo tài chính
Theo định kỳ, doanh nghiệp sẽ thiết lập bản báo cáo tài chính cho nhiều đối tượng khác nhau, gồm có: lãnh đạo nội bộ, các cổ đông, thông cáo báo chí - truyền thông,… Từng đối tượng sẽ áp dụng các biểu mẫu, cách thức tổng hợp và phân tích số liệu báo cáo khác nhau. Vì thế, chuyên gia tài chính phải học hỏi kỹ năng làm báo cáo từ nhiều nguồn khác nhau để thực hiện báo cáo rõ ràng, đầy đủ, văn phong chuyên nghiệp.
Kỹ năng công nghệ
Ngành tài chính đang ứng dụng trực tiếp công nghệ tài chính (fintech). Theo đó, chuyên gia tài chính sẽ lập báo cáo tài chính và phân tích dựa theo những phần mềm hỗ trợ. Nếu không hiểu biết về công nghệ, sẽ rất khó để bắt kịp với công việc. Ngoài ra, khi đảm nhiệm vị trí này, bạn cũng phải nghiên cứu cách sử dụng và vận hành phần mềm để quản lý dữ liệu tài chính, truyền tải thông tin cần thiết đến đội ngũ nhân viên và khách hàng.
Kỹ năng định lượng
Tùy theo từng ngành và lĩnh vực mà công việc chi tiết của chuyên gia tài chính sẽ khác nhau. Tuy nhiên, nhiệm vụ chung của họ là xem xét, báo cáo tài chính và tìm ra phương pháp làm giảm thiểu chi phí.
Trong các công ty môi giới, chuyên gia tài chính sẽ chịu trách nhiệm về những đơn đặt hàng mua cổ phiếu, tính toán thuế chuyển nhượng và chuyển tiền lãi đến khách hàng. Vì vậy, kỹ năng định lượng là rất quan trọng.
Kỹ năng ngoại ngữ
Trong quá trình hội nhập kinh tế, chuyên gia tài chính không thể bó hẹp phạm vi hoạt động trong nước mà cần có sự liên kết với quốc tế. Họ phải thực hiện các hợp đồng thanh toán giữa doanh nghiệp và các đối tác nước ngoài, do đó họ phải hiểu rõ những từ tiếng anh chuyên ngành kế toán cũng như điều luật của nước bạn để thực hiện hợp đồng thanh toán chính xác và hợp lệ.
Việc trau dồi kỹ năng ngoại ngữ sẽ giúp họ tự tin trong giao tiếp với đối tác và tạo thuận lợi khi tìm hiểu xu hướng tài chính trên thế giới. Càng có nhiều kiến thức ngoại ngữ chuyên môn sâu rộng, cơ hội nâng cao vị trí trong ngành của bạn càng thuận lợi.
Tư duy đổi mới hiệu quả
Tài chính luôn đi kèm cùng yếu tố chuẩn xác và tuân thủ nghiêm ngặt quy định. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa là chuyên gia tài chính không được đề xuất những phương án đổi mới mang tính chiến lược.
Doanh nghiệp luôn muốn có được các chuyên gia tài chính giỏi để giúp họ bứt phá trong công cuộc cạnh tranh kinh doanh khốc liệt. Do đó, bạn cần luôn đổi mới tư duy, phân tích kỹ lưỡng và đưa ra những ý tưởng mới mẻ để được ban lãnh đạo tin tưởng áp dụng sao cho tối thiểu chi phí và tối đa lợi nhuận nhất có thể.
4. Mức lương trung bình của một chuyên gia phân tích tài chính
Phân tích tài chính là một công việc đặc thù có tính chuyên môn cao, đòi hỏi nhân sự phải đảm bảo được kiến thức cũng như kinh nghiệm làm việc phù hợp. Mức lương liên quan đến phân tích tài chính sẽ có sự chênh lệch đối với từng vị trí cao thấp, được đánh giá theo số năm kinh nghiệm.
- Tại Việt Nam, trung bình một chuyên gia phân tích Tài Chính sẽ sở hữu mức lương 18 triệu VNĐ/tháng. Nhân viên chưa có nhiều kinh nghiệm (<1 năm) sẽ có lương vào khoảng 8 triệu VNĐ. Cao nhất là những người đảm nhiệm vị trí từ cấp quản lý trở lên, lên tới 45 triệu VNĐ. Thậm chí, giám đốc tài chính sẽ nhận mức lương rơi vào khoảng 110 triệu VNĐ/tháng.
- Tại Mỹ, mức lương cho một Chuyên gia Phân tích Tài chính cũng không hề nhỏ. Trung bình Financial Analyst sẽ nhận $69,379/năm, nhiều nhất sẽ rơi vào khoảng $92,000/năm. Giám đốc Phân tích Tài chính tại Mỹ sẽ có mức lương giao động từ $114,392 - $164,000/năm.
Tuy nhiên, những con số trên chỉ là ước tính, mức lương của người có bằng CFA sẽ cao hơn rất nhiều bởi ngoài lương cứng, nhân sự còn được nhận thêm các khoản thưởng hoặc hoa hồng hậu hĩnh khác.
Đọc thêm: Áp dụng phương pháp Pomodoro như thế nào?
5. Lộ trình thăng tiến nghề phân tích tài chính
Nhìn chung, nghề phân tích tài chính có con đường phát triển sự nghiệp tương đối rõ ràng và có nhiều sự lựa chọn đa dạng. Thông thường, sinh viên sau tốt nghiệp sẽ bắt đầu với vị trí thực tập sinh, sau đó trở thành một nhân viên chính thức rồi dần thăng tiến lên các vị trí cao hơn theo số năm kinh nghiệm cũng như kiến thức và kỹ năng được tích luỹ của mỗi cá nhân.
Ngoài ra, với những kỹ năng và nghiệp vụ chuyên môn có được từ công việc phân tích tài chính, bạn cũng có thể mở rộng cơ hội nghề nghiệp của bản thân ở những vị trí điển hình như:
- Nhà quản lý danh mục đầu tư (Portfolio Managers): thường kết hợp chặt chẽ với các chuyên gia phân tích tài chính để xác định các cơ hội và lựa chọn quyết định đầu tư đảm bảo hạn chế rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận nhất có thể cho doanh nghiệp.
- Nhà quản lý quỹ (Fund Managers): chủ yếu làm việc với các quỹ đầu cơ (hedge funds) hoặc quỹ tương hỗ (mutual funds) và hịu trách nhiệm thực hiện chiến lược đầu tư và quản lý các hoạt động giao dịch của quỹ sao cho phù hợp với mục tiêu quỹ hướng tới.
- Nhà quản lý rủi ro (Risk Analyst/Risk Manager): đóng vai trò hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xác định, đo lường và giảm thiếu các rủi ro hoặc mối nguy gây tổn thất tài chính có thể xảy ra.
- Chuyên viên kiểm soát tài chính (Financial Controller): chịu trách nhiệm đảm bảo các hoạt động kế toán của một tổ chức diễn ra suôn sẻ.
Đọc thêm: Mức lương của chuyên viên phân tích chứng khoán là bao nhiêu?
Chuyên viên phân tích tài chính là vị trí mơ ước của nhiều ứng viên. Tuy nhiên, đây cũng là công việc có tính áp lực cao đòi hỏi các bạn phải hội tụ đầy đủ các kỹ năng để chuẩn bị thật tốt cho vị trí công việc này. trong bài viết trên, 1900 - tin tức việc làm vừa cung cấp những thông tin hữu ích về Financial Analyst. Hy vọng bạn hiểu rõ và thực hành hiệu quả.