Tư duy sáng tạo là gì? Những hiểu lầm về tư duy sáng tạo 

Tư duy sáng tạo – một yếu tố quan trọng góp phần mang đến sự thành công và giá trị riêng cho mỗi người. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng 1900 - tim tức việc làm chia sẻ đến bạn những thông tin hữu ích về tư duy sáng tạo với lợi ích vô cùng to lớn của nó nhé !

1. Tư duy sáng tạo là gì?

Tư duy sáng tạo là khả năng tiếp cận một vấn đề hoặc thách thức từ một quan điểm mới, góc độ thay thế hoặc với một tư duy không điển hình. Điều này có thể có nghĩa là suy nghĩ sáng tạo, sử dụng các kỹ thuật từ lĩnh vực này và áp dụng chúng vào lĩnh vực khác, hoặc đơn giản là tạo không gian cho những ý tưởng mới và giải pháp thay thế thể hiện thông qua đối thoại, thử nghiệm hoặc phản ánh.

Hãy nhớ rằng số lượng các cách tiếp cận sáng tạo khác nhau cũng nhiều như số lượng các nhà tư tưởng sáng tạo – nếu một cách tiếp cận giúp bạn nhìn mọi thứ khác đi và tiếp cận thách thức một cách sáng tạo, hãy làm theo sự thôi thúc đó.

Đọc thêm: Top việc làm đang tuyển dụng mới nhất 2024

2. Những hiểu lầm về tư duy sáng tạo 

Phút đột nhiên lĩnh ngộ

Đôi khi có vẻ như những ý tưởng mới xuất hiện trong một phút xuất thần lĩnh ngộ. Nhưng các nhà nghiên cứu đã cho thấy sự lĩnh ngộ đó thật ra chính là điểm hoàn tất của quá trình giải quyết vấn đề trong một khoảng thời gian. Ai cũng nhớ tới chuyến bay thành công đầu tiên của anh em nhà Wright, chứ không phải ba năm thử nghiệm và thất bại trước đó. Chúng ta ghi nhớ thứ nào có hiệu quả, thứ nào không và tiếp tục phát triển từ đó.

Steve Jobs từng nói: Sự sáng tạo chỉ là việc kết nối mọi thứ lại. Khi bạn hỏi những người sáng tạo cách họ làm được một việc gì đó, họ sẽ cảm thấy phần nào có lỗi bởi họ không thật sự làm nó – họ chỉ thấy được một thứ gì đó thôi. Sau một thời gian, nó trở nên thật rõ ràng trước mắt họ. Đó là bởi họ có thể kết nói những kinh nghiệm có được và tổng hợp nên những điều mới mẻ.

Gen sáng tạo

Có biết bao người tin rằng khả năng sáng tạo là một đặc điểm vốn có trong ADN hoặc gen một người. Và thật ra nếu bố mẹ hay người thân của bạn là những nhà thiết kế hay nghệ sĩ đầy sáng tạo, bạn cũng sẽ sáng tạo thôi.

Song bằng chứng lại không đứng về phía quan niệm này. Năm 2009, các nhà nghiên cứu đã công bố một nghiên cứu trên tờ Havard Business Review với kết luận rằng sự sáng tạo có 20% do yếu tố di truyền và 80% là hành vi học được.

Những người tự tin và bỏ nhiều công sức giải quyết một vấn đề nhất chính là những người có khả năng nghĩ ra giải pháp sáng tạo và đổi mới nhất. Bạn có chắc chắn là một người có bố mẹ từng làm luật sư và nhà truyền giáo phi lợi nhuận sẽ sáng tạo không? Nếu anh ất chỉ biết lập trình máy tính thì sao? Thế Bill Gates, nhà đồng sáng lập Microsoft, có sáng tạo không? Khỏi phải bàn!

Ý tưởng độc đáo

Theo Sách được viết vào thế kỷ thứ ba trước Công nguyên, “vạn vật hôm nay đều vốn có từ hôm qua”. Mặc dù vài vị luật sư sở hữu trí tuệ có thể tranh cãi rằng điều đó là không đúng và một người có thể sở hữu ý tưởng sáng tạo, nhưng lịch sử và các nghiên cứu thực hiện lại chỉ ra nhiều bằng chứng cho thấy những ý tưởng mới thực chất là sự kết hợp của những ý tưởng cũ và việc chia sẻ những ý tưởng ấy giúp tạo ra thêm nhiều đổi mới.

“Có đứng trên vai những người khổng lồ mới mong nhìn được xa hơn”. Issac Newton đã viết như vậy trong lá thư gửi cho nhà khoa học Robert Hooke. Vậy nên có bao nhiêu ý tưởng xin bạn cứ chia sẻ và hiện thực hóa chúng, để xem mọi thứ sẽ đi tới đâu. Đừng băn khoăn cố gắng nghĩ ra một điều chưa từng có. Thay vì vậy, hãy tạo ra thứ gì đó tuyệt vời.

Đọc thêm: 5 phương pháp thúc đẩy sự sáng tạo trong công việc

Chuyên gia đổi mới

Không khó để tìm được các công ty vẫn trông cậy vào một chuyên gia hoặc đội ngũ các chuyên gia trong ngành để tạo ra luồng ý tưởng sáng tạo. Các chuyên gia sẽ đáp ứng lòng mong mỏi với những câu trả lời dựa trên kinh nghiệm vốn có. Những người có kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu nhất thường ưa thích những phương pháp từng đem lại cho họ thành công trong quá khứ và bỏ qua những cách tiếp cận mới bản thân chưa từng thử qua.

Ngược lại, nghiên cứu cho thấy những vấn đề đặc biệt hóc búa lại thường đòi hỏi góc nhìn đa dạng của những người ngoại đạo hoặc không bị giới hạn bởi thứ nhận thức rằng có lý do để không thể làm được một việc gì đó.

TƯ DUY SÁNG TẠO LÀ GÌ VÀ VÌ SAO NÓ LẠI QUAN TRỌNG? - dpiCENTER

Phần thưởng thúc đẩy sự sáng tạo

Một sai lầm chuyên môn thường dẫn tới một hiểu lầm khác cho rằng phần thưởng càng lớn sẽ càng gia tăng động lực và do đó gia tăng đổi mới. Phần thưởng cũng có thể giúp ích, song thường hại nhiều hơn lợi, khi người ta học được cách mưu lợi cho mình. Sự sáng tạo và đổi mới, như bạn thấy đấy, bản thân chúng đã là phần thưởng.

Nhà phát minh cô độc

Những nhân vật vĩ đại trong lịch sử không một mình tạo nên lịch sử, những nhà đổi mới cũng không một tay dựng nên thành quả của mình. Sự sáng tạo là nỗ lực của cả một đội ngũ. Nghiên cứu mới đây về cách thức kết hợp sự sáng tạo và văn hóa công ty có thể giúp những nhà lãnh đạo hoặc khởi nghiệp tập hợp được những đội ngũ tuyệt vời.

Nhất định phải tư duy tập thể

Biết bao vị giám đốc công ty ngày nay rao giảng tác dụng của tư duy tập thể, xem đó là cách để bật ra những ý tưởng sáng tạo có thể thu về các sản phẩm hoặc dịch vụ cách tân. Không may là hiếm có buổi họp nhóm ý tưởng nào tôi từng tham dự tạo ra được thứ gì ngoài cảm giác thất vọng khi đã phí hoài thời gian. Điều đặc biệt ở việc tư duy tập thể không phải số ý tưởng liệt kê ra trong một khoảng thời gian ngắn; thay vào đó là sự kết hợp đa dạng những ý tưởng có thể mở rộng khi mọi người cùng chia sẻ suy nghĩ riêng – điều sẽ không bao giờ có được nếu thiếu đi sự tương tác.

Đọc thêm: Mind map là gì? Hướng dẫn 5 bước vẽ sơ đồ tư duy

Công ty vui vẻ

Những người tin vào hiểu lầm này muốn tất cả mọi người thật hòa hợp, bởi họ cho rằng chính môi trường “vui vẻ” ấy sẽ nuôi dưỡng đổi mới. Nhưng sự đột phá để dẫn đến đổi mới lại xuất phát từ bất đồng sáng tạo. Phải chấp nhận rằng thế giới đang thay đổi và bạn cần thích nghi, sáng tạo và đổi mới.

Thêm nguồn lực = Thêm sáng tạo

Một quan điểm thường thấy khác là những trở ngại sẽ cản bước sáng tạo và những người có nguồn lực “vô hạn” mới đem lại được các sản phẩm đổi mới nhất.

Thế nhưng theo nghiên cứu, sự sáng tạo lại thích mê những trở ngại. Chính ở công ty mình, chúng tôi có được phong độ tốt nhất khi bị hạn chế về mặt thời gian cũng như nguồn lực từ khách hàng. Bạn phải sáng tạo hơn chỉ để khiến mọi thứ liên tục hoạt động.

3 BƯỚC HIỆU QUẢ GIÚP HÌNH THÀNH TƯ DUY SÁNG TẠO

3. Các phương pháp tư duy sáng tạo

Hãy hành động

Tư duy sáng tạo luôn có trong bất kỳ ai, tuy nhiên nếu bạn không vận dụng nó hoặc cho nó cơ hội phát huy thì theo thời gian kỹ năng này sẽ mất đi. Do đó, thay vì ngồi chờ đợi mọi việc được giải quyết, bạn hãy vận dụng triệt để trí óc của mình để hoàn thành công việc nhanh nhất, hiệu quả nhất. Đây là cách làm tích cực giúp bạn rèn luyện kỹ năng sáng tạo.

Cân bằng giữa thực tế và lý tưởng

Tư duy sáng tạo là tạo ra điều mới mẻ nhưng không xa rời thực tế. Do đó, bạn cần phải cân bằng giữa thực tế và lý tưởng để những suy nghĩ của bạn có thể vận dụng được vào cuộc sống thường nhật.

Thoải mái và cởi mở

Nếu quá căng thẳng, bạn sẽ vô tình giết chết tư duy sáng tạo của mình. Do đó, bạn cần phải thoải mái giải trí, gặp gỡ trao đổi cùng đồng nghiệp, tìm kiếm những điều thú vị. Như vậy, khả năng sáng tạo mới được phát huy tối đa.

Không quá lo lắng về những vướng mắc

Gặp phải khó khăn trong công việc, cuộc sống là chuyện hiển nhiên, nhưng nếu bạn lo lắng quá độ về những điều này bạn sẽ làm lụi tàn khả năng tư duy và giải quyết vấn đền. Vì vậy, giữ chi tinh thần sáng suốt, thanh tịnh bạn sẽ nhanh chóng nghĩ ra nhiều điều thú vị.

Phá vỡ những nguyên tắc

Đột phá những phương án mới là cách tốt nhất giúp bạn rèn luyện tư duy. Vì nếu mãi giữ những nguyên tắc xa xưa, đi theo lối mòn thì sức sáng tạo của bạn sẽ bị ăn mòn, bạn sẽ rơi vào trạng thái bị động, lười biếng và không còn hứng thú với công việc.

Đọc thêm: Lý tưởng sống là gì? 6 bước xác định lý tưởng sống cho sinh viên

4. Các ví dụ minh họa về tư duy sáng tạo

Cách phân tích, đánh giá dữ liệu sáng tạo

Để có thể nghĩ ra cách giải quyết cho một vấn đề nào đó, trước tiên chúng ta cần có sự đánh giá, phân tích các dữ liệu liên quan. Ngoài cách thống kê theo dạng cột, hàng như Excel, để giúp mọi thứ trở nên rõ ràng hơn, người có óc sáng tạo sẽ nghĩ ra cách tạo các biểu đồ, thêm vài màu sắc để tạo nên sự phân biệt rõ ràng hơn.

Ví dụ :

Khi thực hiện báo cáo kết quả tuyển dụng nhân sự, người phụ trách có thể phân tích các số liệu bằng cách thống kê theo bảng hình cột và hàng như trong bảng tính excel. Cách làm này giúp người đọc biết được những thông số về thời gian, chi phí cụ thể nhưng lại khó hình dung được tỷ lệ giữa các nội dung trong quy trình tuyển dụng. Và người có tư duy sáng tạo chỉ cần thêm vào một số đồ thị, cùng ít màu sắc phân biệt đã có thể làm rõ nội dung mong muốn.

Thiết lập tư duy cởi mở 

Một số người trẻ khi mới bắt đầu làm việc tại môi trường mới, thường mang sự rụt rè và cả nể không dám đưa ra ý kiến của bản thân trước những đồng nghiệp lâu năm. Để phát triển tốt hơn trong tương lai, bạn cần gạt bỏ lối suy nghĩ này, mạnh dạn bày tỏ quan điểm thật khéo léo, với tinh thần ham học hỏi từ mọi người. 

Ví dụ :

Trong công việc, nhiều nhân sự mới vào nhưng lớn tuổi thường ngại hỏi những nhân sự trẻ tuổi làm việc lâu năm tại phòng ban. Lý do phổ biến là họ e ngại người đồng nghiệp trẻ sẽ chia sẻ kinh nghiệm với thái độ trịch thượng, sợ bị tổn thương sự tự tôn.

Hãy gạt bỏ suy nghĩ này và tự tin học hỏi từ tất cả mọi người xung quanh. Thậm chí, một đứa trẻ đang quan sát đàn kiến cũng có thể dạy ta sự tập trung cao độ. Chính tư duy cởi mở này giúp bạn tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm, linh hoạt, sáng tạo xử lý công việc. Và tương lai, rất có thể bạn sẽ vượt trội hơn bất cứ đồng nghiệp nào mà bạn đã hỏi kinh nghiệm.

Sáng tạo cách giải quyết vấn đề 

Trong công việc, khi xuất hiện mâu thuẫn, thay vì lắng nghe hai bên to tiếng tranh cãi với nhau, người phụ trách có thể cho hai người tách ra và viết những bất mãn của mỗi bên ra giấy. Cách làm này sẽ có tính hiệu quả cao, vì đảm bảo nội dung trình bày đầy đủ, đồng thời giúp cả hai làm dịu lại tâm trạng để bình tĩnh hơn.

Kỹ năng giao tiếp

Tư duy sáng tạo trong kỹ năng giao tiếp thể hiện ở việc bạn truyền đạt thông tin đến người nghe nhanh và dễ hiểu hay không. Cùng một nội dung nhưng sẽ không hiếm khi có người chỉ cần vài phút đã có thể truyền tải thông điệp, có người nói hết mấy tiếng mà người nghe chẳng hiểu gì.

Để làm được điều này, đầu tiên, bạn phải là người nắm rõ thông tin mà bạn sắp truyền đạt. Nghĩa là bạn phải có kinh nghiệm, có kiến thức, có sự tìm hiểu chuyên sâu thì mới thuận lợi sáng tạo ra những cách thức giao tiếp mới.

Tư duy sáng tạo là “mạch nước ngầm” dẫn hướng cho thế giới phát triển không ngừng. Chỉ có tư duy sáng tạo mới giúp con người khám phá và phát minh ra những công trình vĩ đại. Trong bài viết trên, 1900 - tin tức việc làm vừa chia sẻ đến bạn những thông tin hữu ích về tư duy sáng tạo. Hy vọng bạn hiểu rõ và áp dụng hiệu quả!

Chủ đề:
Bình luận (0)

Đăng nhập để có thể bình luận

Chưa có bình luận nào. Bạn hãy là người đầu tiên cho tôi biết ý kiến!