Câu hỏi phỏng vấn Cộng tác viên biên tập sách

Ngành biên tập  là một trong những ngành nghề được nhiều người quan tâm. Đây là một nghề nghiệp thú vị với mức thu nhập hấp dẫn, mang lại nhiều trải nghiệm thực tế, song cũng không ít áp lực. Dưới đây là những câu hỏi phỏng vấn cộng tác viên biên tập sách  thường gặp.

Các câu hỏi phỏng vấn chung chung cho vị trí cộng tác viên biên tập sách  

Theo bạn, cộng tác viên biên tập sách là gì ?

Cộng tác viên biên tập sách là một vị trí dành cho những bạn có sự hiểu biết tương đối về biên tập . Là những người làm việc tự do và thường không có vị trí chính thức trong sơ đồ tổ chức, hoạt động nhân sự của doanh nghiệp làm việc với doanh nghiệp trong khoản thời gian ngắn hạn. Họ cũng sẽ không chịu sự chi phối bởi các quy định, ràng buộc của doanh nghiệp.  Có trách nhiệm gọt giũa, nâng tầm, đôi lúc là định hướng phát triển, định hướng độc giả mục tiêu, xây dựng dáng hình phù hợp cho cuốn sách, đôi lúc là tư vấn, tham gia quá trình PR sách, giúp bản thảo trở thành phiên bản tốt nhất có thể của chính nó.

Vì sao bạn muốn trở thành cộng tác viên biên tập sách ?

Nhà tuyển dụng đang muốn tìm hiểu về sở thích, năng lực cá nhân của bạn. Qua đó, họ có thể thấy bạn thực sự đam mê công việc này hay không. Bởi vì nếu bạn có tố chất phù hợp với nghề thì công việc sẽ thuận lợi hơn và gắn bó với công ty lâu hơn. 

Sự đam mê của bạn về công việc ứng tuyển sẽ được thể hiện thông qua đây

Tham khảo cách trả lời dành cho bạn: “Mục tiêu của tôi là phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực biên tập. Tôi đã nhận thấy rằng vị trí cộng tác viên biên tập sách  là một cơ hội tuyệt vời để học hỏi và phát triển kỹ năng của mình. Tôi tin rằng tại vị trí này, tôi sẽ có cơ hội trải nghiệm nhiều điều mới nâng cao giá trị bản thân và cộng đồng. Tôi đam mê và muốn thử thách bản thân trong môi trường phát triển năng động như vậy, và tôi tin rằng trung tâm của bạn sẽ là nơi thúc đẩy sự phát triển và thành công cá nhân của tôi.”

Cộng tác viên biên tập sách làm công việc gì?

Để trở thành một cộng tác viên biên tập sách giỏi, bạn phải biết công việc này cần phải làm gì mỗi ngày. Câu hỏi trên giúp nhà tuyển dụng kiểm tra xem liệu bạn đã tìm hiểu kỹ về ngành nghề này hay chưa. 

Hãy trả lời một cách ngắn gọn và súc tích, ví dụ như: 

“Với trọng trách đảm nhận việc tăng thu nhập và lợi nhuận chính của công ty. Một cộng tác viên biên tập sách sẽ đảm nhận những công việc chính sau đây.”

Cụ thể cộng tác viên biên tập sách làm các công việc sau đây:

- Biên tập nội dung sách trước khi xuất bản, hiệu đính một số loại sách chuyên ngành.

- Xây dựng đề tài, tổ chức bản thảo, điều phối đội ngũ cộng tác viên (biên dịch, biên soạn, biên tập, trình bày, thiết kế, in ấn, truyền thông).

- Tìm hiểu, cập nhật xu hướng thị trường sách trong và ngoài nước.

- Cộng tác viên biên tập sách sách tìm kiếm bản thảo, các tác giả tốt, phù hợp. Có thể là tác giả tự viết trọn vẹn một bản thảo, hoặc có thể cộng tác viên biên tập sách đề xuất ý tưởng và tìm kiếm tác giả thực hiện ý tưởng đó.

- Duyệt các bản thảo gửi đến, dựa trên các tiêu chí nhất định của đơn vị xuất bản. cộng tác viên biên tập sách sách sẽ luôn luôn phải đặt bản thảo trong bức tranh tổng thể, của đơn vị xuất bản, của thị trường nói chung để có thể định vị bản thảo, xem nó có khả năng xuất bản hay không. 

- Biên tập bản thảo. Việc chỉnh sửa một bản thảo thường có nhiều cấp độ khác nhau. Có những bản thảo cộng tác viên biên tập sách sách phải tham gia đặt những viên gạch đầu tiên. Có những bản thảo cần sửa câu cú, diễn đạt cho sáng sủa mạch lạc và cũng có những bản thảo chỉ cần sửa chính tả. Dù sửa chữa ở mức độ cao hay mức độ đơn giản vẫn cần một cộng tác viên biên tập sách sách theo dõi cả quy trình một cuốn sách ra đời.

- Cộng tác viên biên tập sách sách sẽ làm việc với họa sĩ thiết kế để kiểm soát thiết kế có chuẩn xác, phù hợp hay không.

- Sau khi sách phát hành, cộng tác viên biên tập sách cần theo dõi phản hồi của độc giả, sức bán,… làm cơ sở cho quyết định khai thác tác giả và đề tài sau này.

Bộ câu hỏi phỏng vấn về thông tin cá nhân

Bạn hãy giới thiệu sơ lược về bản thân?

Giới thiệu thông tin cơ bản của bản thân là một trong những câu hỏi mở đầu của buổi phỏng vấn. Qua đây, nhà tuyển dụng vừa biết được thông tin về bạn cũng như dễ trò chuyện trong những câu hỏi tiếp theo. Bạn hãy trả lời với sự tự tin, lời nói rõ ràng để lấy được thiện cảm từ cái nhìn đầu tiên.

Bạn hãy nói sơ lược về thông tin cá nhân như tên, tuổi để xưng hô cho thuận tiện. Tiếp theo bạn nên giới thiệu thông tin về bằng cấp, trường học hay các khóa đào tạo mình đã học. Bạn hãy chú trọng nói những kỹ năng mà bạn có đối với một cộng tác viên biên tập sách .

Điểm mạnh của bạn là gì? Lý do doanh nghiệp nên chọn bạn?

Nhà tuyển dụng muốn chắc chắn rằng bạn thật sự tự tin về những ưu điểm của mình hiện có. Vì vậy bạn hãy trả lời rõ ràng, dõng dạc nhưng cũng đừng nhắc lại tất cả những điều đã ghi trong CV. Bạn có thể kể thêm các điểm mạnh của mình hay đặt chúng vào tình huống cụ thể nhằm minh họa rõ ràng ưu điểm đó. Nhà tuyển dụng sẽ có cái nhìn sâu hơn về những lợi thế của bạn đấy.

Câu hỏi phỏng vấn cộng tác viên biên tập sách về chuyên môn

Đây là phần quan trọng giúp các nhà tuyển dụng đánh giá được năng lực, trình độ và mức hiểu biết của bạn đối với ngành biên tập  như thế nào; đồng thời, cũng quyết định bạn có đủ tiêu chuẩn và phù hợp với vị trí này hay không. Dưới đây là những kinh nghiệm cụ thể mà bạn có thể tham khảo trước khi đi phỏng vấn:

Quy trình biên tập sách gồm những gì ?

Rà soát lỗi chính tả

Không chỉ người mới tập viết mà một số cây bút lâu năm đôi khi cũng sẽ mắc lỗi chính tả hoặc lỗi đánh máy. Vì vậy trước khi công khai hoặc xuất bản bài viết, bạn nên dành thời gian rà soát lại các lỗi chính tả. Bạn có thể thử một vài mẹo sau nhé:

- Chỉnh size chữ to hơn so với thông thường để phát hiện những lỗi sai.

- Sử dụng Google Docs để viết bài sẽ giúp bạn hạn chế các lỗi chính tả. 

- Đối với những từ ngữ bạn không chắc chắn, hãy tra Google hoặc sử dụng từ điển để tra cứu. 

- Đối với văn bản nhiều trang, bạn nên in ra giấy để kiểm tra lỗi đánh máy. Khi đó, bạn có thể phát hiện thêm nhiều lỗi mà bạn trước nay chưa từng biết.

- Hệ thống tiếng Việt vẫn chưa có quy tắc chính xác tuyệt đối, và vẫn còn tranh cãi nhiều về việc sử dụng từ này hay từ kia. Chẳng hạn như chỉnh chu hay chỉnh chu, chẩn đoán hay chuẩn đoán,… Nếu phân giữa việc dùng chúng, bạn nên tham khảo từ điển. Mình tin với những cuốn sách đã được dày công nghiên cứu và biên soạn, ít nhất nó sẽ không sai.

Diễn đạt câu ngắn gọn, dễ hiểu

Một số bạn mới tập viết có thói quen diễn đạt lòng vòng, khó hiểu. Hơn nữa, nếu bạn dịch hay viết lại thông tin từ các bài báo tiếng Anh, cố gắng trau chuốt từ ngữ nhé. Nếu không người đọc sẽ hoang mang không hiểu bạn muốn nói cái gì. 

Ví dụ bài của một bạn học viên lớp viết miễn phí: “Theo Khảo sát sức khỏe quốc gia tại Mỹ năm 2017 cho thấy 94% người lớn tập yoga vì các lý do liên quan đến sức khỏe như phòng ngừa bệnh hoặc để cải thiện năng lượng và 18% cho biết họ tập Yoga để điều trị một tình trạng sức khỏe cụ thể.”

Đoạn viết trên mắc lỗi dài dòng và cụm từ “điều trị một tình trạng sức khỏe cụ thể” mơ hồ và khó hiểu. Thay vì thế chúng ta có thể tự biên tập bài viết ngắn gọn và dễ hiểu hơn: “Một cuộc khảo sát tại Mỹ năm 2017 cho thấy 94% người lớn tập yoga để phòng ngừa bệnh, cải thiện sức khỏe và 18% tập Yoga để điều trị bệnh lý.”

Chú ý lỗi lặp từ, lặp ý

Không chỉ cây viết mới mà ngay cả bản thân mình vẫn thường xuyên mắc lỗi lặp từ. Để cải thiện lỗi này, mình tự học cách biên tập bài viết theo các bước sau:

- Đọc to những gì vừa viết để phát hiện từ trùng lặp.

- Bỏ từ lặp nếu nó không ảnh hưởng đến ngữ nghĩa của câu văn. 

- Thay thế từ lặp bằng một từ gần nghĩa, đồng nghĩa nếu việc cắt bỏ làm mất nghĩa vốn có của câu.

Để dễ hình dung, bạn có thể tham khảo ví dụ sau nhé: Trước: “Bạn nên viết lại ý tưởng viết lách thú vị này vào sổ tay để viết bài cho blog.” Sau: “Bạn nên ghi lại ý tưởng thú vị này vào sổ tay để viết bài blog.” Trong ví dụ gốc có 3 từ “viết”. Từ “viết” đầu tiên có thể đổi thành từ đồng nghĩa, gần nghĩa như “ghi chép”, “lưu lại”, “chép lại”, “ghi chú”,…; từ “viết” thứ hai bỏ đi không ảnh hưởng đến ý nghĩa của câu.

Mạnh dạn cắt bỏ từ thừa

Nếu sử dụng từ thừa quá nhiều, câu văn sẽ dài dòng lê thê và người đọc sẽ có cảm giác mệt mỏi. Đối với những từ khi bỏ bớt, ý nghĩa câu văn không đổi thì bạn nên mạnh dạn cắt bỏ nó. Bạn tham khảo ví dụ sau nhé:

Trước: “Yoga nó được xem là cách tốt nhất để giảm cân. Nếu tập Yoga thường xuyên bạn sẽ thấy cơ thể rất săn chắc, thon gọn.”

Sau: “Yoga được xem là cách tốt nhất để giảm cân. Nếu tập Yoga thường xuyên bạn sẽ thấy cơ thể săn chắc, thon gọn.” 

Nên tách đoạn, tách câu

Tách đoạn khi bạn diễn đạt xong một ý và muốn triển khai thêm một ý khác. Điều này sẽ giúp bài viết rõ ràng mạch lạc hơn, người đọc cũng dễ theo dõi. Khi tách đoạn, nên dùng từ nối để tạo sự liên kết giữa hai đoạn văn. Ví dụ: Hơn nữa, đặc biệt, vì thế, bên cạnh đó,…Ngoài ra bạn cũng đừng viết một câu quá dài, người đọc sẽ cảm thấy mệt mỏi vì không biết khi nào thì họ có thể dừng lại để nghỉ. Đối với những câu quá dài, bạn nên tách chúng ra. Bạn có thể tham khảo ví dụ sau:

Trước: “Bạn có thể nắm tay lại và để trong lòng, hoặc để thả lỏng chúng bên hông, hay làm bất cứ kiểu nào miễn là vẫn đảm bảo đầu óc bạn được thư giãn và tập trung cao độ vào hơi thở của mình.”

Sau: “Bạn có thể nắm tay lại để trong lòng hoặc thả lỏng bên hông. Hay làm bất cứ kiểu nào bạn thích miễn là đầu óc được thư giãn và tập trung cao độ vào hơi thở của mình.”

Sử dụng dấu câu và icon hỗ trợ

Việc sử dụng dấu câu hợp lý sẽ thể hiện sự chuyên nghiệp cho bài viết của bạn. Quy tắc sử dụng dấu câu đã có trên mạng, bạn có thể tìm đọc nhé.

Điều này mình thấy thường xuyên ở các bài viết mang tính văn học ví dụ như truyện ngắn, tản văn hay truyện dài. Có lẽ mục đích của người viết muốn nhấn mạnh câu nói hoặc có hàm ý sâu xa. Tuy nhiên trong tiếng Việt chúng ta không có dấu !?, ???, !!!,… Các bạn lưu ý sử dụng cho đúng nhé.

- Không nên viết: Làm thế nào để hạn chế văn nói khi viết content???

- Nên viết: Làm thế nào để hạn chế văn nói khi viết content?

Ngoài ra một điều bạn nên lưu ý khi viết bài trên mạng xã hội, đó là việc dùng icon. Icon làm cho bài post trở nên sinh động và thu hút. Tuy nhiên cái gì quá cũng đều không tốt. Vì vậy bạn nên tiết chế và phân bố icon cho hợp lý bằng cách dùng 2, 3 icon trong cùng một bài viết. Hãy nghĩ nhiều hơn đến cảm nhận của độc giả nhé.

Đọc lại bài viết lần cuối

Trường hợp sau khi cắt bỏ các câu, các đoạn thừa và bài viết bị thiếu ý thì bạn bổ sung vào. Hoặc bạn có thể điều chỉnh cấu trúc bài viết như sắp xếp lại các đoạn hay các phần văn bản.

Sau khi đã chỉnh sửa xong các lỗi cơ bản gồm chính tả, lỗi đánh máy, từ thừa,… lúc này bạn hãy đọc lại toàn bộ bài viết một lần nữa. Nếu có thể thì nên đọc to nhé! Khi cảm thấy hài lòng và thỏa mãn thì bạn đã có một bài viết ưng ý rồi.

Bài tập: Hãy chọn một bài bạn từng viết, thử biên tập một những gợi ý trên. Sau đó so sánh với phiên bản đầu tiên, bạn có nhận thấy sự khác biệt gì không?

Quy trình biên tập nội dung gồm những bước nào ?

- Xác định mục tiêu nội dung. Chúng tôi xác định rõ mục tiêu nội dung để đảm bảo nội dung trên trang web phù hợp với sứ mệnh và giá trị của tnss.vn. Mục tiêu nội dung bao gồm cung cấp thông tin hữu ích, chia sẻ kiến thức, tạo sự tương tác và thúc đẩy sự phát triển trong lĩnh vực của chúng tôi.

- Lập kế hoạch nội dung. Chúng tôi lập kế hoạch chi tiết cho nội dung trên trang web, bao gồm việc xác định các chủ đề, các bài viết, thông tin sản phẩm/dịch vụ, và các yêu cầu đặc biệt khác. Quy trình lập kế hoạch này giúp đảm bảo rằng chúng tôi cung cấp nội dung đa dạng, phong phú và phù hợp với nhu cầu của khách hàng.

- Thu thập và nghiên cứu thông tin. Chúng tôi thu thập thông tin từ các nguồn đáng tin cậy và tiến hành nghiên cứu để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của nội dung. Các nguồn thông tin bao gồm tài liệu tham khảo, nghiên cứu khoa học, trang tin tức uy tín và chuyên gia trong lĩnh vực tương ứng.

- Biên tập và kiểm tra. Chúng tôi sử dụng quy trình biên tập cẩn thận để đảm bảo chất lượng nội dung trên trang web. Đội ngũ biên tập của chúng tôi sẽ kiểm tra ngữ pháp, cú pháp, sự rõ ràng và sự chính xác của nội dung. Chúng tôi cũng đảm bảo rằng nội dung tuân thủ các quy định về bản quyền, đạo đức và pháp luật hiện hành.

- Xác nhận và phê duyệt. Sau khi biên tập và kiểm tra, nội dung sẽ được xác nhận và phê duyệt trước khi được công bố trên trang web. Quy trình này đảm bảo rằng nội dung đáp ứng các tiêu chí chất lượng và đúng theo kế hoạch ban đầu.

- Đối tác và đóng góp nội dung. Chúng tôi chào đón đối tác và người dùng đóng góp nội dung. Nếu bạn muốn đóng góp nội dung cho tnss.vn, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi để biết thêm chi tiết về quy trình và yêu cầu đóng góp.

Kinh nghiệm “đậu” phỏng vấn vị trí cộng tác viên biên tập sách  

Với những gói công việc cũng như những kỹ năng cần thiết của một cộng tác viên biên tập sách  như trên, vậy ai sẽ thật sự phù hợp với công việc này? 

Có thể nói, cộng tác viên biên tập sách  có yêu cầu cao về bằng cấp và đào tạo đúng chuyên ngành. Tuy thế, họ vẫn cần phải sở hữu những tố chất dưới đây để dễ dàng thực hiện công việc này, đó là:

- Năng động, sáng tạo.

- Có khả năng tổ chức, sắp xếp công việc ổn thỏa.

- Sức khỏe ổn định.

- Người thích giao tiếp, làm việc với con người.

- Cẩn trọng, chi tiết; song cũng cần cái nhìn bao quát.

- Là người nhạy cảm trước những rủi ro tiềm tàng.

Để buổi phỏng vấn diễn ra suôn sẻ và nắm chắc phần thành công, bạn cần chú trọng thêm các yếu tố:

Về trang phục

Khi đi phỏng vấn, bạn nên lựa chọn những loại trang phục lịch sự, nhã nhặn phù hợp với môi trường để dễ dàng tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng hơn:

- Nữ: Mặc quần âu hoặc chân váy dài tối màu, phối cùng áo sơ mi các màu nhã nhặn, hạn chế các màu quá sặc sỡ, nổi bật. 

- Nam: Đối với nam ứng viên, bạn có thể lựa chọn mặc quần âu tối màu phối với áo sơ mi màu trung tính. Bên cạnh đó, ứng viên có thể lựa chọn đi giày da để tạo sự chuyên nghiệp, lịch sự và tóc nên được tạo kiểu gọn gàng.

Kinh nghiệm về tác phong

Nên đến sớm 10 - 15 phút, để tránh trường hợp xảy ra các sự cố trên đường hay sự cố về trang phục. Những nhà tuyển dụng cũng thích những người đến sớm và có chuẩn bị tốt.

Tác phong chuyên nghiệp, giữ bản thân ở trạng thái bình tĩnh, lắng nghe câu hỏi phỏng vấn và lời lưu loát, rõ ràng. Hạn chế nói lắp, trả lời không rõ ràng, thiếu logic, mạch lạc

Định hình rõ câu hỏi và vấn đề

Trong buổi phỏng vấn cộng tác viên biên tập sách  sẽ có rất nhiều câu hỏi được đưa ra. Do vậy để tránh tình trạng trả lời sai/nhầm nội dung câu hỏi, trả lời ấp úng, ngắt quãng,... bạn nên chuẩn bị trước những câu hỏi có thể gặp phải và đưa ra câu trả lời cho chúng.

Để tự tin hơn trong buổi phỏng vấn, bạn có thể liệt kê các câu hỏi và câu trả lời, sau đó học thuộc. Đồng thời, luôn giữ tâm thế bình tĩnh, phong thái tự tin, sẵn sàng đón nhận bất cứ câu hỏi phỏng vấn “khó nhằn” nào.

Được mệnh ra là một nghề “siêu hot” và cớ mức lương “khủng”, nhưng thực sự, nghề cộng tác viên biên tập sách  như thế nào, có "hào nhoáng" như vẻ bề ngoài hay không?