Khái niệm "vai trò" và "trách nhiệm" khác nhau thế nào?

1. Khái niệm của Vai trò và trách nhiệm là gì ? 

Vai trò là gì

Vai trò chỉ đơn giản là một phân vai  được đóng vai bởi một người nào đó trong một hoàn cảnh cụ thể. Mỗi cá nhân trên toàn thế giới này đóng vai trò khác nhau trong cuộc sống của họ. Ở nhà, vai trò của cha mẹ, con cái hoặc anh chị em được chơi.Trong công việc, vai trò của một nhân viên được đóng vai bởi một số cá nhân. Tuy nhiên, các vai trò khác nhau được liên kết với các chức năng, trách nhiệm và nhiệm vụ khác nhau. Chẳng hạn như vai trò của người mẹ bao gồm trách nhiệm bảo vệ con mình khỏi mọi tổn hại trong khi vai trò của đứa trẻ bao gồm nghĩa vụ tôn trọng cha mẹ.

Trong một môi trường chuyên nghiệp, vai trò cũng có thể thảo luận về vị trí chuyên nghiệp của một người hoặc phân vai do một người đóng. Ví dụ, vai trò của giáo viên có thể bao gồm kỷ luật, người hòa giải học tập, người tổ chức các bài học, tâm sự với học sinh, v.v. Các chức năng và nhiệm vụ của nghề nghiệp cũng được liên kết với từ ‘vai trò’ cụ thể này, nghĩa là gì làm trong khả năng chuyên nghiệp của mình ở vị trí đó của mình. Chẳng hạn như vai trò của bác sĩ, liên quan đến việc xác định tình trạng y tế khác nhau và điều trị bệnh nhân

Đọc thêm: Top việc làm đang tuyển dụng mới nhất 2024

Trách nhiệm là gì ? 

Trách nhiệm là công việc hay nghĩa vụ của mỗi người phải thực hiện hoặc hoàn thành. Trách nhiệm là nghĩa vụ của bản thân với một công việc bất kỳ nào đó trong ngày hoặc với bất kỳ một hoạt động hay vấn đề nào diễn ra quanh bạn. Trách nhiệm được nhiều người xem như là gánh nặng của cá nhân phải làm, nhưng nó lại là động lực quan trọng để hạn hoàn thiện và phát triển bản thân tốt hơn nữa trong công việc và cuộc sống. Trách nhiệm là tính tự giác của cá nhân những người sống có trách nhiệm trong xã hội luôn được mọi người coi trọng, cũng như có một lộ trình thăng tiến trong công việc nhanh nhất và gặt hái được nhiều thành công với bản thân mình.

2. Đặc điểm của Vai trò và Trách nhiệm 

3. 5 đặc điểm phân biệt Vai trò và Trách nhiệm kèm ví dụ 

• Chức năng: Vai trò là các chức năng và nhiệm vụ được giao cho người giữ vai trò, trong khi trách nhiệm là sự chịu trách nhiệm với các quyết định và hành động của người đảm nhiệm vai trò. Ví dụ: Người giữ vai trò Giám đốc Marketing phải đảm bảo việc xây dựng chiến lược Marketing cho tổ chức, trong khi trách nhiệm là phải chịu trách nhiệm với hiệu quả kinh doanh của tổ chức sau khi thực hiện chiến lược.
• Quyền hạn: Vai trò có những quyền hạn và khả năng quyết định bị giới hạn bởi hoàn cảnh và quy định, trong khi trách nhiệm thường được tái hiện trong quyền hạn đó. Ví dụ: Vai trò của Giám đốc Kỹ thuật là quản lý các hoạt động kỹ thuật của tổ chức, nhưng trách nhiệm của họ là đảm bảo chất lượng sản phẩm và an toàn của sản phẩm.
• Sự chịu trách nhiệm: Trách nhiệm là sự chịu trách nhiệm đối với các quyết định và hành động của người đảm nhiệm vai trò. Ví dụ: Người giữ vai trò Nhân viên Kế toán có trách nhiệm với việc đảm bảo số liệu tài chính của công ty chính xác và đầy đủ trong báo cáo thuế.
• Quyền lợi và nghĩa vụ: Vai trò có thể đi kèm với quyền lợi và nghĩa vụ, trong khi trách nhiệm thường chỉ đi kèm với nghĩa vụ. Ví dụ: Vai trò của người quản lý bao gồm các quyền lợi như lương và phúc lợi 

• Các mối quan hệ giữa vai trò và trách nhiệm thường được liên kết với những người khác trong tổ chức hoặc cộng đồng. Ví dụ, vai trò của người giám sát là theo dõi và đánh giá hoạt động của nhân viên, trong khi trách nhiệm của họ là đảm bảo công việc được hoàn thành đúng thời hạn và đúng chất lượng. Trong khi đó, vai trò của giám đốc là quản lý và đưa ra quyết định cho toàn bộ tổ chức, trong khi trách nhiệm của họ là đảm bảo rằng tổ chức hoạt động hiệu quả và theo trang thiết bị pháp luật.

Đọc thêm: Accountability và Responsibility doanh nghiệp là gì? Các trách nhiệm mỗi doanh nghiệp cần có

4. Cách rèn luyện tinh thần trách nhiệm trong công việc 

Hoàn thành công việc trong đúng thời gian quy định

Hoàn thành công việc được giao đúng thời gian quy định không thể hiện được sự đột phá của bạn trong công việc, mà nó thể hiện trách nhiệm. Việc bạn hoàn thành tốt trách nhiệm của mình chứng tỏ bạn là người chú trọng công việc và là người có trách nhiệm trong công việc. Nếu trong một công việc không quy định thời hạn để hoàn thành công việc đó, bạn hãy là người đặt ra thời gian cho mình. Hãy tính toán thời gian phù hợp để có thể đạt được chất lượng công việc cao nhất. Mỗi công việc cần có deadline để tránh làm ảnh hưởng đến chất lượng của những việc khác. Một vài lưu ý để bạn có thể trở thành một người thực sự có tinh thần trách nhiệm trong công việc của mình như sau:

Bạn không nên quá nuông chiều bản thân mà đặt ra quỹ thời gian làm việc kéo dài trong khi thực tế bạn có thể hoàn thành được sớm hơn. Điều này chỉ khiến bạn càng thêm lười biếng và công việc bị trì trệ thêm thôi.

Hãy tính toán khoảng thời gian thích hợp sao cho sát với khoảng thời gian hoàn thành công việc mà vẫn đảm bảo được kết quả tốt nhất. Dù quản lý của bạn không muốn tạo áp lực cho bạn nên không đặt ra thời gian deadline, nhưng chẳng ai muốn nhân viên của mình làm việc chậm trễ cả.

Chủ động sắp xếp và phân chia công việc một cách hợp lý

Một cách tốt nhất để quản lý công việc hiệu quả là nên phân chia công việc theo thứ tự quan trọng. Nói như thế không có nghĩa là những việc kém quan trọng hơn hoặc những việc nhỏ nhặt thì bạn có thể bỏ qua và dồn chúng lại dẫn đến bị trì trệ. Dù là công việc lớn hay nhỏ, quan trọng hay ít quan trọng hơn thì bạn cũng nên có trách nhiệm với công việc của mình.

Việc phân chia thời gian cụ thể cho từng công việc giúp bạn có thể theo dõi tiến độ công việc một cách dễ dàng hơn, tránh rơi vào tình trạng căng thẳng, quá tải do công việc chồng chất. Vì thế, bạn cần nghiêm khắc với chính bản thân mình trong việc hoàn thành các deadline đã đề ra.

Đọc thêm: Occupational Therapy là gì? Vai trò và cơ hội việc làm công việc trị liệu vật lý

Biết cách tập trung cho công việc

Khi bạn làm bất kỳ công việc gì, sự tập trung luôn giúp bạn hoàn thành công việc một cách tốt hơn, mang lại hiệu quả cao hơn. Tinh thần trách nhiệm còn thể hiện ở chỗ bạn biết đặt ra cho mình một mục đích khi làm việc, và cố gắng tập trung để hoàn thành công việc đó. Có được sự tập trung và tinh thần trách nhiệm trong công việc, bạn sẽ vượt qua được những thử thách khó khăn, và dễ dàng đạt được thành công trong cuộc sống. 

Không phàn nàn, không bao biện

Một người có trách nhiệm sẽ luôn biết cách thẳng thắn thừa nhận lỗi sai của mình và sửa lỗi mỗi khi mắc lỗi. Thay vì tìm cách đổ lỗi cho người khác hay cho hoàn cảnh thì bạn hãy mạnh dạn nhìn vào lý do tại sao mình thất bại. Với mỗi lần bao biện cho lỗi sai của mình, bạn sẽ dần biến mình thành một kẻ hèn nhát, thiếu trách nhiệm trong công việc.

Bên cạnh đó, một kiểu người thiếu trách nhiệm trong công việc nữa đó là người hay phàn nàn. Họ có thể nói được nhiều lời hay ý đẹp, nhưng khi bắt tay vào công việc thì lại không thể hoàn thành tốt. Vì thế, trong quá trình làm việc, nếu cảm thấy không hài lòng về cách làm việc của ai đó, thay vì phàn nàn, bạn hãy đến bàn bạc trực tiếp với họ đề đưa ra giải pháp làm việc tốt hơn.

Kết nối với đồng nghiệp

Để hoàn thành công việc tốt hơn, bạn cần phải có sự kết nối với đồng nghiệp. Bạn không thể tự cô lập bản thân, không thích làm việc chung với đồng nghiệp của mình. Việc kết nối với đồng nghiệp không có nghĩa là bạn phải tỏ ra thân thiết quá mức với họ, nhưng bạn nên tỏ ra thân thiện và có trách nhiệm khi làm việc cùng với họ để có thể đạt được kết quả tốt hơn.

Có thể thấy, tinh thần trách nhiệm trong công việc vô cùng quan trọng nhưng không phải ai cũng có thể sở hữu và duy trì được. Phẩm chất này được hình thành trong quá trình rèn luyện, kiên trì và nỗ lực học hỏi từ những người xung quanh. Ngoài những chia sẻ trên đây, có rất nhiều bí quyết có thể giúp bạn nâng cao được tinh thần trách nhiệm trong công việc. Tuy nhiên, bạn nên lựa chọn và tìm ra cho mình phương pháp phù hợp nhất với cách làm việc của bản thân, tính chất công việc hay văn hóa công ty,… 

Đọc thêm: Software architect là gì ? Vai trò và các kỹ năng cần có để trở thành một kiến trúc sư phần mềm

Hy vọng với thông tin mà chúng tôi chia sẻ, có thể giúp bạn rèn luyện được tinh thần làm việc của mình, luôn có trách nhiệm trong công việc. Đừng quên ghé qua 1900 - tin tức việc làm để biết thêm được nhiều thông tin bổ ích cũng như cơ hội việc làm hấp dẫn nhé!