Ngành Công nghệ thông tin ra trường làm gì? Bảng so sánh chi tiết mức lương ngành IT tại Việt Nam 2025

I. Ngành Công nghệ thông tin là gì?

1. Định nghĩa ngành Công nghệ thông tin

Ngành Công nghệ Thông tin (Information Technology - IT) là lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ, phương pháp để xử lý, lưu trữ, truyền tải và bảo vệ thông tin dưới dạng dữ liệu. Ngành này bao gồm việc phát triển và ứng dụng các phần mềm, hệ thống, mạng máy tính và cơ sở hạ tầng công nghệ nhằm hỗ trợ các hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội, kinh tế và khoa học.

2. Ngành Công nghệ thông tin được ra đời như thế nào? 

• Khởi nguồn từ ngành Khoa học Máy tính

Ngành Công nghệ Thông tin có nguồn gốc từ ngành Khoa học Máy tính (Computer Science), được phát triển mạnh mẽ từ thế kỷ 20, đặc biệt là vào những năm 1950-1960, khi máy tính điện tử đầu tiên được ra đời.

Ban đầu, lĩnh vực này chủ yếu liên quan đến nghiên cứu các thuật toán, các cấu trúc dữ liệu và cách mà máy tính có thể giải quyết các vấn đề tính toán phức tạp.

• Sự phát triển và phân chia ngành

Vào thập niên 1970 và 1980, với sự ra đời của các máy tính cá nhân (PC) và sự phát triển mạnh mẽ của Internet, Công nghệ Thông tin đã bắt đầu tách ra thành một ngành riêng biệt, bao gồm việc ứng dụng máy tính vào các công việc thực tế như xử lý văn bản, bảng tính, quản lý cơ sở dữ liệu, phát triển phần mềm và xây dựng mạng máy tính.

Các ứng dụng công nghệ mới như Internet (thập niên 1990) đã mở rộng phạm vi hoạt động của ngành, đặc biệt là trong các lĩnh vực thương mại điện tử, truyền thông trực tuyến và các dịch vụ trực tuyến khác.

• Sự phát triển của IT trong thế kỷ 21

Từ năm 2000 đến nay, Công nghệ Thông tin đã phát triển nhanh chóng với các bước nhảy vọt về di động, cloud computing, big data, AI (trí tuệ nhân tạo) và blockchain. Các ứng dụng công nghệ thông tin đã trở thành một phần không thể thiếu trong mọi lĩnh vực, từ giáo dục, y tế, tài chính, đến sản xuất, bán lẻ và truyền thông. Chuyển đổi số (digital transformation) đã trở thành một xu hướng mạnh mẽ trong tất cả các ngành nghề, yêu cầu các công ty phải áp dụng các công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả công việc và tạo ra các sản phẩm/dịch vụ mới.

3. Các lĩnh vực chính trong Ngành Công nghệ Thông tin

1. Phần mềm (Software): Tập trung vào phát triển các chương trình máy tính, ứng dụng di động và web, từ phần mềm cơ bản đến phần mềm phức tạp cho các doanh nghiệp và người dùng cá nhân.
2. Mạng máy tính (Networking): Xây dựng và duy trì các hệ thống mạng máy tính, đảm bảo sự kết nối giữa các thiết bị và truyền tải thông tin một cách hiệu quả và an toàn.
3. Cơ sở dữ liệu (Databases): Thiết kế, xây dựng và quản lý các hệ thống cơ sở dữ liệu giúp lưu trữ, truy xuất và bảo vệ thông tin.
4. An toàn thông tin (Cybersecurity): Đảm bảo bảo mật cho hệ thống công nghệ thông tin, bảo vệ dữ liệu khỏi các cuộc tấn công mạng và nguy cơ xâm nhập.
5. Khoa học dữ liệu (Data Science) và trí tuệ nhân tạo (AI): Phân tích dữ liệu lớn (big data) và phát triển các thuật toán học máy (machine learning) giúp cải thiện các quyết định và tối ưu hóa quy trình trong các ngành công nghiệp khác nhau.
6. Điện toán đám mây (Cloud Computing): Cung cấp các dịch vụ điện toán, lưu trữ dữ liệu, và ứng dụng phần mềm qua mạng Internet, thay vì phải lưu trữ và xử lý trực tiếp trên máy tính cá nhân.
7. Ngành Công nghệ Thông tin không chỉ liên quan đến việc phát triển các công cụ và phần mềm, mà còn ảnh hưởng đến cách thức hoạt động của các công ty, tổ chức và thậm chí các quốc gia trong kỷ nguyên số hiện nay.

4. Ứng dụng của ngành IT là gì? 

• Phát triển phần mềm, ứng dụng, website: Ngành IT giúp tạo ra các phần mềm ứng dụng phục vụ nhu cầu của người dùng, từ các phần mềm văn phòng, ứng dụng di động đến các phần mềm quản lý doanh nghiệp phức tạp. Các lập trình viên phần mềm sử dụng các ngôn ngữ lập trình như Java, Python, C++, hoặc Ruby để xây dựng và duy trì các ứng dụng này. Ngành IT còn bao gồm phát triển các ứng dụng di động cho các hệ điều hành phổ biến như Android và iOS. Những ứng dụng này có thể phục vụ mọi lĩnh vực như giáo dục, giải trí, sức khỏe, mua sắm trực tuyến, ngân hàng điện tử, v.v. Công nghệ web giúp xây dựng các trang web và ứng dụng web, từ các trang bán hàng trực tuyến đến các hệ thống quản lý doanh nghiệp. Các công nghệ như HTML, CSS, JavaScript, React.js, Angular, và Node.js giúp phát triển giao diện và các chức năng của website một cách mượt mà và hiệu quả.
• Đảm bảo an ninh mạng và bảo mật thông tin: Bảo mật thông tin và an toàn mạng là một trong những ứng dụng quan trọng của ngành IT. Các chuyên gia an ninh mạng có trách nhiệm bảo vệ các hệ thống khỏi các cuộc tấn công mạng, virus, và phần mềm độc hại. Họ cũng sử dụng các phương pháp bảo mật như mã hóa, xác thực người dùng và kiểm tra lỗ hổng bảo mật. Các cuộc tấn công mạng như phishing, DDoS (Distributed Denial of Service) và ransomware đang ngày càng trở nên phổ biến. Ngành IT giúp phát triển các công cụ và giải pháp để ngăn ngừa và giảm thiểu thiệt hại từ các cuộc tấn công này.

• Phân tích dữ liệu và phát triển trí tuệ nhân tạo: Ngành IT hỗ trợ việc thu thập, xử lý, và phân tích lượng dữ liệu khổng lồ từ các nguồn khác nhau, giúp các doanh nghiệp và tổ chức ra quyết định chính xác và hiệu quả. Các công cụ phân tích dữ liệu như Power BI, Tableau, R, và Python giúp xử lý và trực quan hóa dữ liệu để rút ra thông tin có giá trị. Ngành IT đang phát triển mạnh mẽ trong việc áp dụng trí tuệ nhân tạo để tạo ra các hệ thống tự động hóa và các ứng dụng thông minh. AI được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như chatbots, phân tích dự báo, tự động hóa sản xuất, và nhận dạng hình ảnh. Các thuật toán học máy (machine learning) giúp các hệ thống học hỏi từ dữ liệu và cải thiện hiệu suất theo thời gian.

Tóm lại, ngành IT có rất nhiều ứng dụng thiết thực, từ việc phát triển phần mềm, quản lý hệ thống và bảo mật dữ liệu, đến việc phân tích dữ liệu và phát triển trí tuệ nhân tạo. Những ứng dụng này không chỉ hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức mà còn có ảnh hưởng sâu rộng đến mọi lĩnh vực trong xã hội, từ giáo dục, y tế, ngân hàng cho đến giải trí và sản xuất.

5. Vì sao nên học ngành IT?

Ngành Công nghệ Thông tin (IT) hiện nay là một trong những ngành học có tiềm năng phát triển mạnh mẽ và cơ hội nghề nghiệp vô cùng rộng mở. Đầu tiên, ngành IT mang lại một mức lương cao và ổn định. Theo báo cáo từ VietnamWorks, mức lương trung bình của các chuyên gia IT tại Việt Nam vào năm 2024 dao động từ 10 triệu đến 20 triệu đồng/tháng, và có thể cao hơn nữa đối với những vị trí như lập trình viên, quản trị mạng, hay chuyên gia an ninh mạng. Cơ hội thăng tiến trong ngành cũng rất lớn, với nhiều vị trí cấp cao như trưởng phòng công nghệ, giám đốc công nghệ thông tin (CTO) có mức lương lên đến hàng trăm triệu đồng mỗi tháng.

Ngoài ra, nhu cầu nhân lực trong ngành IT đang ngày càng tăng cao, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Theo báo cáo của LinkedIn, các nghề nghiệp liên quan đến công nghệ như lập trình viên, kỹ sư phần mềm, và chuyên gia an ninh mạng luôn nằm trong top 10 nghề được tuyển dụng nhiều nhất. Các công ty không chỉ trong lĩnh vực công nghệ mà còn trong mọi ngành nghề đều cần đến chuyên gia IT để duy trì hoạt động hiệu quả.

Bên cạnh đó, ngành IT còn mở ra cơ hội làm việc không chỉ trong nước mà còn ở quốc tế. Các kỹ sư phần mềm và chuyên gia công nghệ thông tin của Việt Nam có cơ hội làm việc tại các công ty lớn như Google, Microsoft, và Facebook, với mức lương hấp dẫn và môi trường làm việc hiện đại. Hơn nữa, công việc trong ngành IT thường có tính linh hoạt cao, cho phép nhiều người làm việc từ xa, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19.

Tóm lại, ngành IT không chỉ mang lại cơ hội nghề nghiệp rộng lớn với mức lương cao mà còn cho phép bạn làm việc trong một môi trường năng động và sáng tạo, góp phần tạo ra những thay đổi lớn trong xã hội hiện đại.

II. Ngành IT Gồm Những Chuyên Ngành Nào? Ra trường làm gì? 

1. Khoa học máy tính (Computer Science) 

Khoa học máy tính (Computer Science) là một trong những chuyên ngành quan trọng nhất trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin, nghiên cứu về lý thuyết, thiết kế, phát triển và ứng dụng các hệ thống máy tính. Chuyên ngành này không chỉ bao gồm việc lập trình và phát triển phần mềm, mà còn bao gồm các lĩnh vực như lý thuyết tính toán, thuật toán, trí tuệ nhân tạo, học máy (Machine Learning), và xử lý dữ liệu.

Sinh viên theo học chuyên ngành Khoa học máy tính sẽ được học về các nguyên lý cơ bản của máy tính, thuật toán, cấu trúc dữ liệu và các công nghệ hiện đại. Các môn học chính bao gồm:

1. Thuật toán và cấu trúc dữ liệu: Sinh viên sẽ được học cách xây dựng và tối ưu hóa các thuật toán để giải quyết các bài toán phức tạp. Các cấu trúc dữ liệu như danh sách liên kết, cây, đồ thị và bảng băm sẽ được nghiên cứu để xử lý và quản lý dữ liệu hiệu quả.
2. Hệ điều hành: Giới thiệu về cách các hệ điều hành quản lý phần cứng và phần mềm của máy tính. Sinh viên sẽ học về quản lý tài nguyên hệ thống, lập lịch trình tiến trình và quản lý bộ nhớ.
3. Lý thuyết tính toán: Nghiên cứu về khả năng và giới hạn của các máy tính, bao gồm các lý thuyết về tính toán khả thi, các bài toán không thể giải quyết và các thuật toán tối ưu.
4. Trí tuệ nhân tạo (AI): Học về các phương pháp và thuật toán để xây dựng các hệ thống có thể học hỏi và thực hiện các nhiệm vụ mà trước đây chỉ có con người mới làm được, như nhận dạng hình ảnh, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và chơi game.
5. Học máy (Machine Learning): Đây là một phần quan trọng trong Khoa học máy tính, nơi sinh viên sẽ học cách thiết kế và áp dụng các thuật toán học máy để tự động phát hiện mẫu và đưa ra quyết định từ dữ liệu.
6. Cơ sở dữ liệu: Sinh viên sẽ học về các hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS), cách thiết kế cơ sở dữ liệu, tối ưu hóa truy vấn và xử lý dữ liệu lớn.
7. Mạng máy tính: Giới thiệu về cách các máy tính kết nối với nhau qua các mạng và các giao thức như TCP/IP. Sinh viên học cách thiết kế và quản lý mạng, cũng như bảo mật mạng.
8. Lập trình hệ thống và phần mềm: Sinh viên sẽ học các ngôn ngữ lập trình như C, C++, Python, Java để phát triển phần mềm và hệ thống, từ ứng dụng cơ bản đến các hệ thống phức tạp.

Công việc sau khi ra trường:

Sau khi tốt nghiệp ngành Khoa học máy tính, sinh viên có thể làm việc ở nhiều lĩnh vực khác nhau trong ngành công nghệ. Một số công việc phổ biến bao gồm:

• Lập trình viên phần mềm (Software Developer): Phát triển các ứng dụng và phần mềm cho máy tính và thiết bị di động. Lập trình viên sẽ sử dụng các ngôn ngữ lập trình để viết mã cho phần mềm, đảm bảo phần mềm hoạt động chính xác và hiệu quả.
• Kỹ sư phần mềm (Software Engineer): Chuyên gia thiết kế và phát triển phần mềm, từ việc phân tích yêu cầu cho đến việc triển khai và duy trì phần mềm. Kỹ sư phần mềm cũng tham gia vào việc tối ưu hóa hệ thống và giải quyết các vấn đề phức tạp.
• Nhà khoa học dữ liệu (Data Scientist): Sử dụng các kỹ thuật thống kê và học máy để phân tích và trích xuất thông tin có giá trị từ dữ liệu. Nhà khoa học dữ liệu cũng phát triển các mô hình dự đoán và phân tích lớn từ các tập dữ liệu phức tạp.
• Chuyên gia trí tuệ nhân tạo (AI Specialist): Phát triển các hệ thống AI để giải quyết các bài toán như nhận diện hình ảnh, xử lý ngôn ngữ tự nhiên, và các ứng dụng tự động hóa khác.
• Kỹ sư học máy (Machine Learning Engineer): Xây dựng các mô hình học máy và triển khai chúng vào thực tế để giải quyết các bài toán như phân loại, dự đoán, và tối ưu hóa.
• Chuyên gia bảo mật thông tin (Cybersecurity Specialist): Đảm bảo an toàn cho các hệ thống máy tính và mạng. Các chuyên gia này phát hiện, ngăn chặn và ứng phó với các cuộc tấn công mạng và các mối đe dọa bảo mật.
• Kỹ sư mạng (Network Engineer): Thiết kế, triển khai và duy trì các hệ thống mạng cho các doanh nghiệp và tổ chức. Kỹ sư mạng đảm bảo hệ thống mạng hoạt động ổn định, nhanh chóng và bảo mật.
• Kỹ sư phần cứng (Hardware Engineer): Mặc dù Khoa học máy tính chủ yếu tập trung vào phần mềm, nhưng một số sinh viên có thể phát triển sự nghiệp trong việc thiết kế và phát triển phần cứng máy tính, đặc biệt là trong các lĩnh vực như vi xử lý và các thiết bị điện tử thông minh.

Ngành Khoa học máy tính có triển vọng nghề nghiệp vì nhu cầu về các chuyên gia công nghệ thông tin luôn cao và không ngừng phát triển. Các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, học máy, bảo mật mạng, và dữ liệu lớn (Big Data) đang có sự phát triển mạnh mẽ, và các chuyên gia Khoa học máy tính có thể tìm thấy cơ hội việc làm ở nhiều công ty công nghệ, ngân hàng, tổ chức chính phủ, và cả các doanh nghiệp khởi nghiệp (startups).

>>> việc làm lập trình viên đang tuyển dụng

>>> việc làm Data Scientist mới cập nhật

2. Kỹ thuật phần mềm (Software Engineering)

Kỹ thuật phần mềm (Software Engineering) là một chuyên ngành trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin, tập trung vào quá trình phát triển phần mềm từ giai đoạn phân tích yêu cầu đến thiết kế, lập trình, kiểm thử và duy trì phần mềm. Mục tiêu của kỹ thuật phần mềm là tạo ra các hệ thống phần mềm chất lượng cao, hiệu quả và đáp ứng được nhu cầu của người dùng hoặc doanh nghiệp, đồng thời quản lý các yếu tố như chi phí, thời gian và nhân lực.

Sinh viên theo học chuyên ngành Kỹ thuật phần mềm sẽ được đào tạo về các phương pháp và kỹ thuật để phát triển phần mềm một cách có hệ thống và hiệu quả. Các môn học phổ biến trong ngành này bao gồm:

1. Mô hình hóa và thiết kế phần mềm (Software Modeling and Design): Sinh viên sẽ học cách sử dụng các công cụ và kỹ thuật như UML (Unified Modeling Language) để mô hình hóa các thành phần của phần mềm và cách chúng tương tác với nhau. Điều này bao gồm thiết kế kiến trúc phần mềm, thiết kế giao diện người dùng và thiết kế cơ sở dữ liệu.
2. Lập trình phần mềm (Software Programming): Sinh viên sẽ học các ngôn ngữ lập trình như Java, C#, Python và các công cụ phát triển phần mềm khác để viết mã cho các hệ thống phần mềm. Lập trình viên sẽ đảm bảo rằng phần mềm thực hiện đúng các chức năng được yêu cầu.
3. Kiểm thử phần mềm (Software Testing): Đây là giai đoạn kiểm tra chất lượng phần mềm để đảm bảo rằng phần mềm không có lỗi và hoạt động đúng như mong đợi. Sinh viên sẽ học về các phương pháp kiểm thử như kiểm thử đơn vị (Unit Testing), kiểm thử tích hợp (Integration Testing), và kiểm thử hệ thống (System Testing).

Sau khi tốt nghiệp ngành Kỹ thuật phần mềm, sinh viên có thể đảm nhận nhiều vị trí công việc trong các công ty phát triển phần mềm, các tổ chức công nghệ, hoặc thậm chí là các doanh nghiệp khởi nghiệp. Các công việc phổ biến bao gồm:

• Lập trình viên phần mềm (Software Developer): Lập trình viên phát triển phần mềm từ đầu, từ việc viết mã cho các ứng dụng phần mềm đến việc kiểm thử và triển khai phần mềm. Lập trình viên có thể làm việc trong các lĩnh vực như phát triển phần mềm cho web, di động hoặc máy tính để bàn.
• Kỹ sư phần mềm (Software Engineer): Kỹ sư phần mềm thiết kế và phát triển phần mềm từ giai đoạn phân tích yêu cầu đến giai đoạn triển khai. Họ chịu trách nhiệm đảm bảo phần mềm được xây dựng theo các tiêu chuẩn kỹ thuật và chất lượng, đồng thời tối ưu hóa mã nguồn và hiệu suất phần mềm.
• Kỹ sư kiểm thử phần mềm (Software Test Engineer): Kỹ sư kiểm thử phần mềm đảm nhận công việc kiểm thử và đánh giá chất lượng phần mềm. Họ tạo ra các kịch bản kiểm thử và thực hiện các bài kiểm tra để phát hiện lỗi và đảm bảo rằng phần mềm hoạt động đúng như yêu cầu.

Ngành Kỹ thuật phần mềm là một trong những lĩnh vực có nhu cầu tuyển dụng cao nhất hiện nay, vì hầu hết các tổ chức và doanh nghiệp đều cần phần mềm để quản lý công việc và đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Các công ty công nghệ, các tổ chức phát triển phần mềm và các doanh nghiệp lớn đều có nhu cầu lớn về kỹ sư phần mềm và lập trình viên.

3. Hệ thống thông tin (Information Systems)

Hệ thống thông tin (Information Systems) là một chuyên ngành trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin, nghiên cứu về việc thu thập, xử lý, lưu trữ và truyền đạt thông tin trong các tổ chức và doanh nghiệp. Mục tiêu của chuyên ngành này là phát triển và quản lý các hệ thống thông tin để hỗ trợ quyết định kinh doanh, quản lý và vận hành hiệu quả. Hệ thống thông tin kết hợp giữa công nghệ, quản lý và các yếu tố con người để tối ưu hóa việc sử dụng dữ liệu và thông tin trong mọi hoạt động.

Sinh viên theo học chuyên ngành Hệ thống thông tin sẽ được đào tạo về cách thiết kế, triển khai và quản lý các hệ thống thông tin, từ việc thu thập dữ liệu đến việc xử lý và phân tích thông tin. Các môn học cơ bản và chuyên sâu trong ngành này bao gồm:

1. Quản lý cơ sở dữ liệu (Database Management): Hệ thống thông tin phụ thuộc vào cơ sở dữ liệu để lưu trữ và truy xuất dữ liệu. Sinh viên sẽ học về các hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) như MySQL, Oracle, hoặc SQL Server, và cách thiết kế, tối ưu hóa và quản lý cơ sở dữ liệu.
2. Quản lý dự án hệ thống thông tin (Information Systems Project Management): Sinh viên sẽ học cách quản lý các dự án hệ thống thông tin, bao gồm việc lập kế hoạch, phân công công việc, giám sát tiến độ và đảm bảo chất lượng dự án. Các phương pháp như Agile, Scrum và Waterfall thường được áp dụng trong quản lý dự án.
3. Hệ thống thông tin doanh nghiệp (Enterprise Information Systems): Sinh viên sẽ tìm hiểu về các hệ thống thông tin lớn, phục vụ cho toàn bộ doanh nghiệp, bao gồm các hệ thống ERP (Enterprise Resource Planning), CRM (Customer Relationship Management), và SCM (Supply Chain Management).
4. Kinh doanh điện tử và thương mại điện tử (E-business and E-commerce): Hệ thống thông tin đóng vai trò quan trọng trong các mô hình kinh doanh hiện đại, đặc biệt là trong việc triển khai các chiến lược thương mại điện tử, giúp doanh nghiệp giao dịch và tương tác với khách hàng qua các nền tảng trực tuyến.

Sau khi tốt nghiệp ngành Hệ thống thông tin, sinh viên có thể làm việc trong nhiều vị trí khác nhau trong các tổ chức, doanh nghiệp hoặc các công ty công nghệ. Một số công việc phổ biến bao gồm:

• Quản lý cơ sở dữ liệu (Database Administrator): Quản lý cơ sở dữ liệu chịu trách nhiệm duy trì, tối ưu hóa và bảo mật các cơ sở dữ liệu của tổ chức, đảm bảo rằng thông tin được lưu trữ và truy xuất một cách chính xác và an toàn.
• Chuyên gia bảo mật thông tin (Information Security Specialist): Bảo vệ các hệ thống thông tin khỏi các mối đe dọa và tấn công từ bên ngoài. Chuyên gia bảo mật thông tin thực hiện các biện pháp để bảo vệ dữ liệu và đảm bảo rằng các hệ thống thông tin không bị xâm phạm.
• Chuyên viên tư vấn công nghệ thông tin (IT Consultant): Chuyên viên tư vấn cung cấp các giải pháp và chiến lược công nghệ cho doanh nghiệp. Họ giúp tổ chức tối ưu hóa các hệ thống thông tin, cải thiện quy trình kinh doanh và ứng dụng công nghệ mới.
• Chuyên gia thương mại điện tử (E-commerce Specialist): Quản lý và phát triển các chiến lược thương mại điện tử của doanh nghiệp, giúp công ty phát triển các nền tảng bán hàng trực tuyến và tối ưu hóa các quy trình giao dịch điện tử.

Ngành Hệ thống thông tin có tiềm năng nghề nghiệp rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh các doanh nghiệp ngày càng phụ thuộc vào công nghệ để vận hành và phát triển. Các tổ chức không chỉ cần hệ thống thông tin để quản lý dữ liệu mà còn cần tối ưu hóa các quy trình kinh doanh, bảo mật thông tin và tạo ra các chiến lược phát triển lâu dài.

Với sự phát triển của các công nghệ như dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI), và điện toán đám mây (Cloud Computing), nhu cầu về chuyên gia Hệ thống thông tin luôn ở mức cao. Ngành này mang lại mức thu nhập hấp dẫn và cơ hội thăng tiến nhanh chóng trong nhiều lĩnh vực, từ công nghệ thông tin, quản lý dự án đến các ngành như tài chính, ngân hàng, y tế và thương mại điện tử.

4. An toàn thông tin (Cybersecurity)

An toàn thông tin (Cybersecurity) là một chuyên ngành trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin, tập trung vào việc bảo vệ các hệ thống máy tính, mạng, dữ liệu và các thiết bị điện tử khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài như hacker, phần mềm độc hại (malware), và các cuộc tấn công mạng. Mục tiêu của an toàn thông tin là đảm bảo tính bảo mật, tính toàn vẹn và tính khả dụng của thông tin và hệ thống trong một môi trường kỹ thuật số.

Nội dung và các môn học trong chuyên ngành An toàn thông tin:

Sinh viên theo học chuyên ngành An toàn thông tin sẽ được đào tạo về các phương pháp và công cụ bảo mật để bảo vệ thông tin và hệ thống khỏi các mối đe dọa. Các môn học phổ biến trong ngành này bao gồm:

1. Nguyên lý bảo mật thông tin (Principles of Information Security): Sinh viên học về ba yếu tố cơ bản của bảo mật thông tin: tính bảo mật (confidentiality), tính toàn vẹn (integrity), và tính khả dụng (availability). Các nguyên lý này giúp xây dựng một hệ thống bảo mật mạnh mẽ và bảo vệ thông tin khỏi các mối đe dọa.
2. Mã hóa và bảo mật dữ liệu (Cryptography and Data Security): Mã hóa là một trong những kỹ thuật quan trọng trong bảo mật thông tin. Sinh viên sẽ học các phương pháp mã hóa dữ liệu như mã hóa đối xứng và bất đối xứng để bảo vệ thông tin khi truyền tải hoặc lưu trữ.
3. Quản lý an ninh mạng (Network Security Management): Đây là môn học nghiên cứu về cách bảo vệ các mạng máy tính khỏi các tấn công từ bên ngoài, bao gồm các kỹ thuật bảo mật mạng như tường lửa (firewall), VPN (Virtual Private Network), và các phương pháp phòng chống xâm nhập.
4. Phát hiện và phản ứng với các cuộc tấn công mạng (Intrusion Detection and Response): Sinh viên sẽ học cách phát hiện các hành vi tấn công và xâm nhập vào hệ thống mạng, cũng như cách phản ứng và ngăn chặn các cuộc tấn công. Các công cụ như IDS (Intrusion Detection System) và IPS (Intrusion Prevention System) được sử dụng để giám sát và bảo vệ hệ thống.
5. Quản lý rủi ro và đánh giá an ninh (Risk Management and Security Assessment): Sinh viên sẽ học cách xác định các rủi ro tiềm ẩn trong hệ thống thông tin và đánh giá mức độ an toàn của hệ thống. Các phương pháp này giúp xây dựng các chiến lược bảo mật hiệu quả và giảm thiểu rủi ro từ các mối đe dọa.
6. Bảo mật ứng dụng phần mềm (Application Security): Bảo mật ứng dụng phần mềm tập trung vào việc phát hiện và khắc phục các lỗ hổng bảo mật trong phần mềm, bao gồm các kỹ thuật như kiểm tra mã nguồn, phát hiện lỗ hổng bảo mật, và các phương pháp an toàn khi lập trình.
7. An toàn thông tin trong môi trường đám mây (Cloud Security): Với sự phát triển của điện toán đám mây, bảo mật trong môi trường đám mây là một phần quan trọng của an toàn thông tin. Sinh viên sẽ học cách bảo vệ dữ liệu và ứng dụng trong môi trường đám mây, bao gồm các chiến lược bảo mật và công cụ như mã hóa và phân quyền truy cập.
8. Pháp lý và đạo đức trong bảo mật thông tin (Cyber Law and Ethics): Sinh viên sẽ tìm hiểu về các quy định pháp lý liên quan đến bảo mật thông tin, như luật bảo vệ dữ liệu cá nhân và các quy định về an ninh mạng. Ngoài ra, các vấn đề đạo đức trong bảo mật thông tin cũng được nghiên cứu để đảm bảo việc bảo vệ thông tin diễn ra trong khuôn khổ pháp lý.

Công việc sau khi ra trường:

Sau khi tốt nghiệp ngành An toàn thông tin, sinh viên có thể làm việc trong nhiều vị trí khác nhau trong các tổ chức, doanh nghiệp, hoặc các công ty chuyên về bảo mật thông tin. Một số công việc phổ biến bao gồm:

• Kỹ sư bảo mật thông tin (Information Security Engineer): Kỹ sư bảo mật thiết kế và triển khai các biện pháp bảo mật để bảo vệ các hệ thống máy tính và dữ liệu khỏi các mối đe dọa từ hacker và phần mềm độc hại. Họ cũng thực hiện các bài kiểm tra bảo mật để phát hiện và khắc phục các lỗ hổng.
• Chuyên gia phân tích rủi ro bảo mật (Security Risk Analyst): Chuyên gia phân tích rủi ro bảo mật đánh giá và xác định các nguy cơ và rủi ro trong hệ thống thông tin của tổ chức. Họ đề xuất các chiến lược và biện pháp để giảm thiểu các rủi ro này.
• Chuyên gia bảo mật đám mây (Cloud Security Specialist): Chuyên gia bảo mật đám mây làm việc để đảm bảo rằng các hệ thống và dữ liệu trong môi trường đám mây được bảo vệ một cách an toàn, bảo mật quyền truy cập và thông tin trong các dịch vụ đám mây như AWS, Google Cloud, hoặc Microsoft Azure.

Với sự gia tăng các mối đe dọa và tấn công mạng, đặc biệt trong các lĩnh vực như ngân hàng, y tế và chính phủ, ngành An toàn thông tin có tiềm năng phát triển nghề nghiệp rất lớn. Các chuyên gia bảo mật luôn là một phần quan trọng trong việc bảo vệ các hệ thống và dữ liệu khỏi các mối đe dọa ngày càng tinh vi.

Nhu cầu về các chuyên gia bảo mật thông tin đang ngày càng tăng cao, vì các doanh nghiệp và tổ chức đều cần một đội ngũ bảo mật mạnh mẽ để bảo vệ tài sản và dữ liệu quan trọng. Với các cơ hội nghề nghiệp đa dạng, mức lương hấp dẫn và sự phát triển không ngừng của công nghệ bảo mật, ngành An toàn thông tin mang lại một triển vọng nghề nghiệp vững chắc và đầy tiềm năng.

5. Mạng máy tính và viễn thông (Computer Networking & Telecommunications)

Mạng máy tính và viễn thông (Computer Networking & Telecommunications) là một chuyên ngành trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin, tập trung vào thiết kế, triển khai, và bảo trì các hệ thống mạng và cơ sở hạ tầng viễn thông để truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị và người dùng. Chuyên ngành này không chỉ bao gồm việc xây dựng và quản lý mạng máy tính mà còn nghiên cứu về các công nghệ viễn thông, như mạng di động, truyền thông không dây, và các hệ thống viễn thông toàn cầu.

Sinh viên theo học chuyên ngành Mạng máy tính và viễn thông sẽ được đào tạo về các khái niệm và kỹ thuật liên quan đến mạng máy tính, viễn thông, bảo mật mạng và các công nghệ truyền thông hiện đại. Các môn học trong ngành này có thể bao gồm:

1. Cấu trúc mạng máy tính (Computer Network Architecture): Sinh viên sẽ tìm hiểu về cấu trúc và hoạt động của các mạng máy tính, bao gồm các mô hình mạng (OSI, TCP/IP), các lớp mạng (lớp vật lý, lớp liên kết dữ liệu, lớp mạng, lớp giao vận, lớp ứng dụng), và các giao thức mạng cơ bản.
2. Quản lý mạng (Network Management): Môn học này giúp sinh viên hiểu cách quản lý các mạng máy tính, bao gồm giám sát hiệu suất mạng, phát hiện lỗi và sự cố, và quản lý tài nguyên mạng như băng thông và lưu lượng.
3. Mạng không dây và di động (Wireless and Mobile Networks): Sinh viên sẽ học về các mạng không dây, bao gồm Wi-Fi, Bluetooth, và các công nghệ mạng di động như 4G, 5G. Các chủ đề bao gồm cấu trúc mạng không dây, tiêu chuẩn mạng di động, và các thách thức trong việc duy trì kết nối ổn định trong môi trường di động.
4. Bảo mật mạng (Network Security): Bảo mật mạng là một phần quan trọng trong Mạng máy tính và Viễn thông. Sinh viên sẽ học các kỹ thuật bảo mật mạng như mã hóa, phát hiện xâm nhập (IDS), tường lửa (firewall), và các biện pháp bảo vệ dữ liệu khỏi các tấn công mạng và xâm nhập trái phép.
5. Mạng chuyển mạch và định tuyến (Switching and Routing Networks): Môn học này nghiên cứu các phương thức chuyển mạch và định tuyến trong mạng máy tính, từ các mạng LAN (Local Area Network) nhỏ đến các mạng WAN (Wide Area Network) quy mô lớn. Sinh viên sẽ học các thuật toán định tuyến và các giao thức định tuyến như OSPF, BGP, và RIP.
6. Viễn thông và truyền thông dữ liệu (Telecommunications and Data Communications): Đây là môn học giới thiệu về các hệ thống viễn thông, bao gồm các mạng viễn thông truyền thống (mạng điện thoại, cáp quang) và các công nghệ truyền thông dữ liệu hiện đại (DSL, Fiber Optic). Sinh viên sẽ học về các công nghệ và chuẩn viễn thông như GSM, LTE, và VoIP (Voice over IP).
7. Công nghệ mạng và thiết bị (Networking Technologies and Devices): Sinh viên sẽ nghiên cứu về các thiết bị mạng như router, switch, và modem, cũng như các công nghệ mạng hiện đại như SDN (Software Defined Networking) và NFV (Network Function Virtualization). Đây là các công nghệ tiên tiến giúp cải thiện khả năng quản lý và tối ưu hóa mạng.
8. Mạng cảm biến và IoT (Sensor Networks and IoT): Internet of Things (IoT) đang trở thành một xu hướng quan trọng trong mạng máy tính. Sinh viên sẽ tìm hiểu về các mạng cảm biến và ứng dụng của IoT trong các lĩnh vực như thành phố thông minh, y tế, và giao thông.

Sau khi tốt nghiệp ngành Mạng máy tính và viễn thông, sinh viên có thể đảm nhận nhiều vị trí công việc trong các công ty công nghệ, nhà cung cấp dịch vụ viễn thông, các doanh nghiệp và tổ chức yêu cầu quản lý và tối ưu hóa mạng. Các công việc phổ biến bao gồm:

• Kỹ sư mạng (Network Engineer): Kỹ sư mạng thiết kế, triển khai và duy trì các hệ thống mạng cho các tổ chức. Họ đảm bảo rằng các kết nối mạng của công ty luôn ổn định và hiệu quả, từ mạng LAN trong văn phòng đến mạng WAN cho các chi nhánh trên toàn cầu.
• Chuyên viên bảo mật mạng (Network Security Specialist): Chuyên viên bảo mật mạng chịu trách nhiệm bảo vệ các hệ thống mạng khỏi các cuộc tấn công và xâm nhập từ hacker, phần mềm độc hại, và các mối đe dọa khác. Họ sử dụng các công cụ bảo mật như firewall, IDS/IPS và mã hóa để bảo vệ thông tin.
• Kỹ sư viễn thông (Telecommunications Engineer): Kỹ sư viễn thông làm việc với các hệ thống truyền thông, bao gồm mạng điện thoại, cáp quang và các công nghệ mạng không dây. Họ thiết kế và bảo trì các hệ thống viễn thông cho các nhà cung cấp dịch vụ hoặc các tổ chức.
• Quản trị viên mạng (Network Administrator): Quản trị viên mạng quản lý và bảo trì các hệ thống mạng của một tổ chức. Họ đảm bảo rằng các máy chủ, máy tính và thiết bị mạng khác hoạt động trơn tru và giải quyết các sự cố liên quan đến kết nối mạng.

Với sự phát triển không ngừng của công nghệ và nhu cầu ngày càng cao về kết nối mạng, ngành Mạng máy tính và Viễn thông đang có một tiềm năng nghề nghiệp rất lớn. Việc các công ty và tổ chức liên tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng mạng, đặc biệt là với sự gia tăng của IoT và 5G, sẽ tạo ra nhiều cơ hội việc làm trong tương lai.

Bên cạnh đó, sự phát triển mạnh mẽ của các công nghệ mới như mạng định nghĩa phần mềm (SDN), 5G, và các dịch vụ đám mây đã mở rộng các cơ hội nghề nghiệp trong ngành Mạng máy tính và Viễn thông. Những người làm việc trong ngành này có thể có thu nhập cao và cơ hội thăng tiến nhanh chóng nhờ vào nhu cầu lớn về chuyên môn và công nghệ tiên tiến.

Ngoài ra, với sự quan tâm đặc biệt của các công ty và tổ chức trong việc bảo mật mạng và truyền thông, các chuyên gia trong ngành cũng có thể dễ dàng phát triển sự nghiệp và tham gia vào các lĩnh vực chuyên sâu như bảo mật mạng, các công nghệ mới và triển khai các giải pháp mạng thông minh.

6. Công nghệ phần mềm (Software Technology)

Công nghệ phần mềm (Software Technology) là một chuyên ngành trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin, chuyên về việc phát triển, thiết kế, kiểm thử và duy trì các phần mềm ứng dụng. Ngành này tập trung vào việc sử dụng các công nghệ, công cụ và quy trình hiện đại để xây dựng phần mềm chất lượng cao, từ các ứng dụng đơn giản đến các hệ thống phức tạp phục vụ cho các doanh nghiệp, tổ chức và người dùng cá nhân.

Sinh viên theo học chuyên ngành Công nghệ phần mềm sẽ được học các kiến thức cơ bản về lập trình, thiết kế phần mềm, kiểm thử, quản lý dự án và phát triển ứng dụng. Các môn học phổ biến trong ngành này bao gồm:

1. Lập trình ứng dụng: Sinh viên sẽ được học cách lập trình với các ngôn ngữ như Java, C#, Python, hoặc JavaScript để xây dựng các ứng dụng cho nhiều nền tảng khác nhau.
2. Thiết kế phần mềm: Tập trung vào việc tạo ra cấu trúc phần mềm và đảm bảo tính mở rộng, bảo mật và hiệu suất của phần mềm.
3. Kiểm thử phần mềm: Học về các phương pháp kiểm thử phần mềm, bao gồm kiểm thử đơn vị, kiểm thử tích hợp, và kiểm thử hệ thống để đảm bảo chất lượng phần mềm.
4. Phát triển ứng dụng di động: Sinh viên sẽ học cách phát triển ứng dụng cho các nền tảng di động phổ biến như Android và iOS.
5. Quản lý dự án phần mềm: Giới thiệu các phương pháp quản lý dự án phần mềm, như Agile, Scrum, và Waterfall, giúp sinh viên hiểu được cách triển khai các dự án phần mềm thành công.
6. Cơ sở dữ liệu: Làm việc với các hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) như MySQL, PostgreSQL, hoặc MongoDB để thiết kế và quản lý cơ sở dữ liệu cho các ứng dụng phần mềm.

Công việc sau khi ra trường:

Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành Công nghệ phần mềm, sinh viên có thể làm việc trong các lĩnh vực khác nhau trong ngành CNTT. Các công việc phổ biến bao gồm:

• Lập trình viên (Software Developer): Lập trình viên chịu trách nhiệm phát triển phần mềm dựa trên yêu cầu của khách hàng hoặc doanh nghiệp, bao gồm việc viết mã, kiểm thử và triển khai phần mềm.
• Kỹ sư phần mềm (Software Engineer): Chuyên gia thiết kế, xây dựng và duy trì phần mềm. Kỹ sư phần mềm cũng có thể tham gia vào quá trình phân tích yêu cầu và quản lý dự án phần mềm.
• Kỹ sư kiểm thử phần mềm (Software Tester): Đảm nhiệm công việc kiểm thử phần mềm để đảm bảo rằng phần mềm hoạt động đúng như mong đợi, không có lỗi và đáp ứng các yêu cầu chất lượng.
• Kỹ sư phát triển ứng dụng di động (Mobile App Developer): Phát triển ứng dụng cho các nền tảng di động như Android, iOS, hoặc các nền tảng hybrid như React Native hoặc Flutter.
• Quản lý dự án phần mềm (Software Project Manager): Quản lý các dự án phần mềm, đảm bảo các dự án được triển khai đúng tiến độ, ngân sách và đạt được mục tiêu đề ra. Quản lý dự án phần mềm thường sử dụng các phương pháp như Agile hoặc Scrum để quản lý tiến độ công việc và giao tiếp giữa các thành viên trong nhóm.
• Kỹ sư DevOps: Chuyên gia đảm bảo quá trình phát triển và triển khai phần mềm diễn ra suôn sẻ và hiệu quả bằng cách tự động hóa các quy trình phát triển và triển khai phần mềm.

Công nghệ phần mềm là một lĩnh vực phát triển mạnh mẽ và có tiềm năng lớn. Với sự phát triển không ngừng của các nền tảng công nghệ mới, ứng dụng di động và phần mềm web, nhu cầu về các chuyên gia công nghệ phần mềm luôn rất lớn. Các công ty công nghệ, doanh nghiệp đa quốc gia và các startup luôn tìm kiếm những lập trình viên và kỹ sư phần mềm có năng lực để phát triển các sản phẩm phần mềm mới, phục vụ cho nhu cầu ngày càng cao của người dùng và thị trường.

7. Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI)

Trí tuệ nhân tạo (AI) và Học máy (Machine Learning) đang trở thành xu hướng quan trọng, mở ra cơ hội làm việc cho AI Engineer, Machine Learning Engineer, và Data Scientist.

8. Công nghệ Blockchain

Một lĩnh vực mới nổi là Công nghệ Blockchain, tập trung vào các giải pháp giao dịch điện tử và bảo mật dữ liệu, giúp sinh viên có cơ hội làm việc với vai trò Blockchain Developer hoặc chuyên gia bảo mật giao dịch điện tử.

9. Phát triển Game (Game Development)

Đối với những ai đam mê sáng tạo, Phát triển game (Game Development) và Công nghệ đa phương tiện (Multimedia Technology) là những chuyên ngành phù hợp. Sinh viên có thể tham gia vào lĩnh vực lập trình game, thiết kế đồ họa 3D hoặc truyền thông kỹ thuật số.

10. Công nghệ Web & Ứng dụng di động (Web & Mobile Development)

Công nghệ Web & Ứng dụng di động (Web & Mobile Development) là một chuyên ngành trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin, tập trung vào việc phát triển các trang web, ứng dụng di động và các hệ thống ứng dụng chạy trên các nền tảng web và di động. Chuyên ngành này bao gồm việc xây dựng giao diện người dùng, phát triển tính năng, tối ưu hóa hiệu suất, và tích hợp các hệ thống với cơ sở dữ liệu, dịch vụ web, và các công nghệ di động hiện đại. Công việc sau khi tốt nghiệp: Lập trình viên Web (Web Developer), Lập trình viên ứng dụng di động (Mobile Developer), Kỹ sư Full-Stack

III. Học IT ở trường nào? 

Dưới đây là bảng danh sách các trường đào tạo ngành Công nghệ Thông tin (IT) ở Việt Nam, phân chia theo khu vực miền Bắc và miền Nam:

Các trường này đều có chương trình đào tạo chất lượng cao, với đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm và cơ sở vật chất hiện đại, tạo cơ hội học tập và nghiên cứu tốt cho sinh viên trong ngành Công nghệ Thông tin.

IV. Mức Lương Ngành IT Tại Việt Nam 2025 – Bảng So Sánh Chi Tiết

1. Mức lương trung bình theo cấp bậc

2. Mức lương theo vị trí công việc

3. So sánh mức lương ngành IT tại Việt Nam với các nước khác