Tự động hóa là quá trình sử dụng công nghệ và máy móc để thực hiện các công việc mà trước đây do con người đảm nhiệm. Quá trình này bắt đầu từ cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ nhất vào cuối thế kỷ 18 với sự ra đời của máy hơi nước, sau đó tiếp tục phát triển qua các giai đoạn như tự động hóa cơ khí, điện tử và hiện nay là công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI). Đặc biệt, trong thời đại Cách mạng Công nghiệp 4.0, tự động hóa được thúc đẩy mạnh mẽ bởi sự phát triển của AI, robot, và Internet vạn vật (IoT).
Robot là các hệ thống máy móc được lập trình để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể, từ các công việc đơn giản trong dây chuyền sản xuất đến nhữn hoạt động phức tạp như phẫu thuật y tế hoặc lái xe tự hành. Robot có thể hoạt động liên tục không mệt mỏi, không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố tâm lý và có độ chính xác cao, giúp tăng năng suất và giảm chi phí vận hành. Theo báo cáo của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), đến năm 2025, khoảng 20 triệu việc làm trên toàn cầu có nguy cơ bị thay thế bởi robot và các hệ thống tự động. Điều này đặt ra nhiều thách thức cho người lao động, đặc biệt trong các ngành sản xuất, logistics và dịch vụ khách hàng.
Theo báo cáo của McKinsey Global Institute (2023), các ngành nghề bị ảnh hưởng nặng nề bao gồm:
Điều này cho thấy, các công việc lặp đi lặp lại, mang tính thủ công hoặc xử lý dữ liệu đơn giản sẽ bị robot thay thế nhanh chóng.
Mặc dù nhiều ngành nghề bị đe dọa, một số lĩnh vực lại phát triển mạnh mẽ nhờ công nghệ tự động hóa.
Theo báo cáo của World Economic Forum năm 2023, trong vòng 5 năm tới, 97 triệu việc làm mới sẽ được tạo ra trong các lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo, bù đắp phần nào cho những công việc bị mất do tự động hóa.
Những công việc như bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên chăm sóc y tế, bác sĩ tâm lý không chỉ cần kiến thức chuyên môn mà còn đòi hỏi kỹ năng giao tiếp, sự đồng cảm và kinh nghiệm lâm sàng - điều mà AI khó có thể thay thế. Dù AI có thể hỗ trợ chẩn đoán và phân tích, nhưng việc điều trị và chăm sóc người bệnh vẫn cần yếu tố nhân văn từ con người. Ngành y tế cũng là một trong những lĩnh vực ổn định, có thu nhập cao và nhu cầu tuyển dụng liên tục.
>>> Top 10 việc làm lương cao trong ngành y tế - chăm sóc sức khỏe
Tương tác giữa giáo viên và học sinh đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành kỹ năng, nhân cách và cảm xúc. Đây là một yếu tố mà AI không thể thay thế hoàn toàn. Giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn là người hướng dẫn, lắng nghe và truyền cảm hứng. Như chuyên gia Michael Chui (McKinsey) nhận định: "Sư phạm là một trong những ngành khó tự động hóa nhất".
>>> Nên Học Ngành Sư Phạm Nào Dễ Xin Việc? Top 5 Ngành Được Tuyển Dụng Nhiều Nhất (Cập Nhật 2025)
Triết học không đơn thuần là học thuật, đó còn là quá trình suy ngẫm sâu sắc về các vấn đề đạo đức, nhân sinh và thế giới quan. Những câu hỏi như "Thế nào là công bằng?" hay "Ý nghĩa cuộc sống là gì?" không thể được trả lời chỉ bằng dữ liệu hoặc thuật toán. AI có thể hỗ trợ thu thập và phân tích văn bản, nhưng không thể thay thế tư duy phản biện độc lập, sáng tạo và sâu sắc của con người trong ngành này.
Nấu ăn là nghệ thuật kết hợp mùi vị, cảm xúc và sự sáng tạo - điều mà robot hay AI chưa thể sao chép. Một món ăn ngon không chỉ đúng công thức mà còn cần kinh nghiệm, sự tinh tế và cảm nhận từ vị giác con người. Mức lương trung bình của đầu bếp hiện dao động từ 9 - 12 triệu đồng/tháng tại các nhà hàng nhỏ và 15 - 30 triệu đồng/tháng tại các khách sạn lớn. Những đầu bếp có thương hiệu có thể thu nhập lên đến 50 triệu đồng/tháng.
Ngành kinh doanh luôn cần tầm nhìn chiến lược, khả năng thuyết phục, đàm phán, và cảm nhận thị trường – những kỹ năng mà AI không thể thay thế toàn diện. Đặc biệt, ở các vị trí như giám đốc điều hành, trưởng nhóm kinh doanh hay chuyên viên tư vấn, yếu tố con người vẫn là trung tâm. AI có thể hỗ trợ phân tích số liệu nhưng không thể thay thế sự nhạy bén, ứng biến và khả năng truyền cảm hứng cho đội nhóm.
Thu nhập ngành này phụ thuộc vào năng lực, thường bao gồm lương cơ bản + hoa hồng, và có thể vượt mốc 50 triệu đồng/tháng nếu đạt doanh số cao.
>>> Việc làm nhân viên kinh doanh đang tuyển dụng
Để thích nghi với xu hướng tự động hóa, người lao động có thể thực hiện các giải pháp sau:
Mặc dù tự động hóa và robot đang thay thế một số công việc truyền thống, chúng cũng mở ra nhiều cơ hội việc làm mới trong các lĩnh vực công nghệ và sáng tạo. Việc chuẩn bị sẵn sàng về kỹ năng và tư duy linh hoạt sẽ giúp con người thích nghi và phát triển trong thời đại công nghệ số.
Đăng nhập để có thể bình luận
Ngành kinh tế bao gồm các lĩnh vực liên quan đến hoạt động thương mại, tài chính, quản trị, tiếp thị và chuỗi cung ứng nhằm mục tiêu tối ưu hóa lợi nhuận và phát triển bền vững. Các chuyên gia kinh tế thường phân tích thị trường, dự đoán xu hướng và đưa ra chiến lược giúp doanh nghiệp và tổ chức hoạt động hiệu quả hơn.
Với sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI), nhiều ngành nghề đang đối mặt với nguy cơ bị thay thế bởi công nghệ. Tuy nhiên, vẫn có một số ngành nghề mà AI khó có thể thay thế được, đặc biệt là những công việc đòi hỏi khả năng sáng tạo, cảm xúc và sự tương tác con người. Nếu bạn đang băn khoăn về việc chọn ngành nghề nào để "bất bại" trước sự xâm nhập của AI, dưới đây là 12 ngành nghề mà bạn có thể yên tâm lựa chọn trong tương lai.
Bạn vừa tốt nghiệp Quốc tế học và đang tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp? Khám phá ngay 15 công việc lý tưởng cho cử nhân ngành Quốc tế học với mức lương hấp dẫn và cơ hội thăng tiến rộng mở.