Câu hỏi phỏng vấn Nhà nghiên cứu sau tiến sĩ

Nghiên cứu sinh là một trong những ngành nghề được nhiều người quan tâm. Đây là một nghề nghiệp thú vị với mức thu nhập hấp dẫn, mang lại nhiều trải nghiệm thực tế, song cũng không ít áp lực. Dưới đây là những câu hỏi phỏng vấn Nghiên cứu sinh  thường gặp.

Các câu hỏi phỏng vấn chung chung cho vị trí Nghiên cứu sinh  

Theo bạn, Nghiên cứu sinh là gì ?

Nghiên cứu sinh là người đang học tập và nghiên cứu khoa học tại cơ sở giáo dục đại học, gồm sinh viên của chương trình đào tạo đại học; học viên của chương trình đào tạo thạc sĩ; nghiên cứu sinh của chương trình đào tạo tiến sĩ. Như vậy, nghiên cứu sinh có thể được hiểu là người đang theo học chương trình đào tạo trình độ tiến sĩ tại các cơ sở giáo dục đại học được phép đào tạo trình độ tiến sĩ.

Vì sao bạn muốn trở thành Nghiên cứu sinh ?

Nhà tuyển dụng đang muốn tìm hiểu về sở thích, năng lực cá nhân của bạn. Qua đó, họ có thể thấy bạn thực sự đam mê công việc này hay không. Bởi vì nếu bạn có tố chất phù hợp với nghề thì công việc sẽ thuận lợi hơn và gắn bó với công ty lâu hơn. 

Sự đam mê của bạn về công việc ứng tuyển sẽ được thể hiện thông qua đây

Tham khảo cách trả lời dành cho bạn: “Mục tiêu của tôi là phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực Công nghệ thông tin. Tôi đã nhận thấy rằng vị trí Nghiên cứu sinh  là một cơ hội tuyệt vời để học hỏi và phát triển kỹ năng của mình. Tôi tin rằng tại vị trí này, tôi sẽ có cơ hội trải nghiệm nhiều điều mới nâng cao giá trị bản thân và cộng đồng. Tôi đam mê và muốn thử thách bản thân trong môi trường phát triển năng động như vậy, và tôi tin rằng trung tâm của bạn sẽ là nơi thúc đẩy sự phát triển và thành công cá nhân của tôi.”

Nghiên cứu sinh làm công việc gì?

Để trở thành một Nghiên cứu sinh giỏi, bạn phải biết công việc này cần phải làm gì mỗi ngày. Câu hỏi trên giúp nhà trường kiểm tra xem liệu bạn đã tìm hiểu kỹ về ngành nghề này hay chưa. 

Hãy trả lời một cách ngắn gọn và súc tích, ví dụ như: 

“Với trọng trách đảm nhận việc nghiên cứu của trường. Một Nghiên cứu sinh sẽ đảm nhận những công việc chính sau đây.”

Cụ thể Nghiên cứu sinh làm các công việc sau đây:

-  Học tập, nghiên cứu khoa học, rèn luyện theo quy định.

- Tôn trọng giảng viên, cán bộ quản lý, viên chức và nhân viên của cơ sở giáo dục đại học; đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong học tập và rèn luyện.

- Tham gia lao động và hoạt động xã hội, hoạt động bảo vệ môi trường, bảo vệ an ninh, trật tự, phòng, chống tiêu cực, gian lận trong học tập và thi cử, phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội.

- Đóng góp ý kiến, tham gia quản lý và giám sát hoạt động giáo dục và các điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục.

- Xây dựng và đề xuất kế hoạch học tập, nghiên cứu chi tiết từng năm trên cơ sở kế hoạch toàn khóa đã được phê duyệt tại quyết định công nhận nghiên cứu sinh, trong đó có kế hoạch làm việc và báo cáo với người hướng dẫn; thực hiện kế hoạch đã được người hướng dẫn và đơn vị chuyên môn thông qua; 

- Định kỳ 06 tháng báo cáo tiến độ và kết quả học tập, nghiên cứu cho đơn vị chuyên môn; đề xuất với người hướng dẫn và đơn vị chuyên môn về những thay đổi trong quá trình học tập, nghiên cứu.

- Tham gia sinh hoạt khoa học tại đơn vị chuyên môn như một giảng viên trợ giảng, nghiên cứu viên cơ hữu; tham gia thực hiện các nhiệm vụ, đề tài nghiên cứu theo phân công của người hướng dẫn.

- Tuân thủ quy định của cơ sở đào tạo về liêm chính học thuật, bảo đảm kết quả công bố xuất phát từ nghiên cứu của cá nhân với sự hỗ trợ của người hướng dẫn; ghi nhận và trích dẫn đầy đủ sự tham gia của cá nhân, tập thể hoặc tổ chức khác (nếu có).

- Thực hiện quyền và trách nhiệm khác theo quy chế của cơ sở đào tạo.

Bộ câu hỏi phỏng vấn về thông tin cá nhân

Bạn hãy giới thiệu sơ lược về bản thân?

Giới thiệu thông tin cơ bản của bản thân là một trong những câu hỏi mở đầu của buổi phỏng vấn. Qua đây, nhà tuyển dụng vừa biết được thông tin về bạn cũng như dễ trò chuyện trong những câu hỏi tiếp theo. Bạn hãy trả lời với sự tự tin, lời nói rõ ràng để lấy được thiện cảm từ cái nhìn đầu tiên.

Bạn hãy nói sơ lược về thông tin cá nhân như tên, tuổi để xưng hô cho thuận tiện. Tiếp theo bạn nên giới thiệu thông tin về bằng cấp, trường học hay các khóa đào tạo mình đã học. Bạn hãy chú trọng nói những kỹ năng mà bạn có đối với một Nghiên cứu sinh .

Điểm mạnh của bạn là gì? Lý do doanh nghiệp nên chọn bạn?

Nhà tuyển dụng muốn chắc chắn rằng bạn thật sự tự tin về những ưu điểm của mình hiện có. Vì vậy bạn hãy trả lời rõ ràng, dõng dạc nhưng cũng đừng nhắc lại tất cả những điều đã ghi trong CV. Bạn có thể kể thêm các điểm mạnh của mình hay đặt chúng vào tình huống cụ thể nhằm minh họa rõ ràng ưu điểm đó. Nhà tuyển dụng sẽ có cái nhìn sâu hơn về những lợi thế của bạn đấy.

Câu hỏi phỏng vấn Nghiên cứu sinh về chuyên môn

Đây là phần quan trọng giúp các nhà tuyển dụng đánh giá được năng lực, trình độ và mức hiểu biết của bạn đối với Nghiên cứu sinh  như thế nào; đồng thời, cũng quyết định bạn có đủ tiêu chuẩn và phù hợp với vị trí này hay không. Dưới đây là những kinh nghiệm cụ thể mà bạn có thể tham khảo trước khi đi phỏng vấn:

Làm nghiên cứu khoa học cần chú ý đến những điều gì? 

Lựa chọn chủ đề nghiên cứu phù hợp

Chọn đề tài nghiên cứu phù hợp và thú vị là điều quan trọng đầu tiên khi bắt đầu nghiên cứu khoa học. Bạn nên chọn một chủ đề mà bạn yêu thích và có kiến thức về nó, điều này sẽ giúp cho bạn dễ dàng hơn khi tìm hiểu và thu thập thông tin.

Lập kế hoạch nghiên cứu

Sau khi chọn được chủ đề nghiên cứu, bạn cần lập kế hoạch chi tiết cho quá trình thực hiện nghiên cứu. Kế hoạch nghiên cứu bao gồm các bước cụ thể, các mục tiêu và thời gian hoàn thành của từng bước. Việc lập kế hoạch sẽ giúp bạn có thể kiểm soát tiến độ của mình và đảm bảo rằng bạn hoàn thành dự án nghiên cứu của mình đúng hạn.

Thu thập và phân tích dữ liệu

Thu thập và phân tích dữ liệu là một bước quan trọng trong quá trình nghiên cứu khoa học. Bạn cần phải có một phương pháp thu thập dữ liệu chính xác và hiệu quả. Sau đó, bạn cần phân tích và giải thích kết quả dữ liệu một cách rõ ràng. Nếu bạn gặp khó khăn trong quá trình này, hãy tham khảo các tài liệu tham khảo hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ từ giáo viên hướng dẫn hoặc các chuyên gia.

Đọc và tham khảo các tài liệu

Để thực hiện một dự án nghiên cứu khoa học thành công, bạn cần đọc và tham khảo nhiều tài liệu liên quan đến chủ đề của mình. Các tài liệu này có thể là các nghiên cứu trước đó, sách, bài báo, tạp chí khoa học hoặc các tài liệu trực tuyến. Bằng cách đọc và tham khảo các tài liệu này, bạn có thể nâng cao hiểu biết của mình về chủ đề nghiên cứu và có thể phát triển các ý tưởng mới.

Sử dụng phương pháp nghiên cứu phù hợp

Có nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau để giải quyết các vấn đề khác nhau trong nghiên cứu khoa học. Bạn cần chọn phương pháp phù hợp cho chủ đề nghiên cứu của mình. Bạn cũng cần thực hiện phương pháp này một cách chính xác và đúng quy trình để đảm bảo rằng kết quả của bạn là chính xác và tin cậy.

Ghi chép và lưu trữ thông tin

Bạn cần ghi chép và lưu trữ thông tin liên quan đến nghiên cứu của mình một cách cẩn thận. Các thông tin này bao gồm các kết quả nghiên cứu, các phương pháp và quy trình nghiên cứu, và các tài liệu tham khảo. Bằng cách lưu trữ thông tin này, bạn có thể dễ dàng tham khảo lại khi cần thiết và đảm bảo rằng bạn có thể trình bày kết quả của mình một cách chính xác và dễ hiểu.

Tư duy logic và phân tích

Trong quá trình nghiên cứu khoa học, bạn cần sử dụng tư duy logic và phân tích để giải quyết các vấn đề phát sinh. Bằng cách sử dụng các công cụ tư duy logic như logic học, phân tích nhân quả, phân tích đối thủ, bạn có thể tìm ra những phương pháp và giải pháp tốt nhất cho vấn đề nghiên cứu của mình.

Sáng tạo và tìm kiếm giải pháp mới

Sáng tạo là một yếu tố quan trọng trong nghiên cứu khoa học. Bạn cần tìm kiếm và đưa ra các giải pháp mới, sáng tạo để giải quyết các vấn đề trong nghiên cứu của mình. Bằng cách sử dụng các kỹ năng sáng tạo như tư duy phản biện, tư duy đa chiều, bạn có thể đưa ra các giải pháp mới, đột phá và sáng tạo để giải quyết các vấn đề nghiên cứu của mình.

Kiểm tra và đánh giá kết quả

Cuối cùng, bạn cần kiểm tra và đánh giá kết quả của mình để đảm bảo rằng chúng là chính xác và tin cậy. Bằng cách sử dụng các công cụ kiểm tra và đánh giá kết quả như kiểm tra tính khả thi, kiểm tra độ tin cậy và độ chính xác, bạn có thể đảm bảo rằng kết quả của mình là chính xác và tin cậy.

Đưa ra kết luận và đề xuất

Cuối cùng, bạn cần đưa ra kết luận và đề xuất dựa trên kết quả của nghiên cứu của mình. Kết luận và đề xuất này cần phải được viết một cách rõ ràng và có tính khả thi. Để đảm bảo rằng bạn đã hoàn thành tốt bài nghiên cứu của mình, hãy trình bày lại kết quả và đề xuất của mình với các giáo viên hướng dẫn.

5 nguyên tắc khi làm nghiên cứu cần chú ý đó là gì?

S (Specific): Cụ thể và rõ ràng

Các mục tiêu nên bắt đầu bằng động từ theo sau là tân ngữ (ai, cái gì) và trạng ngữ (thời gian, địa điểm), được viết rõ ràng và ngắn gọn, thể hiện tính cụ thể của nghiên cứu.

Khi xem xét bản phác thảo nghiên cứu và đánh giá nghiệm thu đề tài hoặc hội đồng nghiệm thu đề tài ai cũng chú ý đến tính logic của đề tài, kể cả mục đích nghiên cứu.

Mục tiêu nghiên cứu cũng cần thể hiện được tính logic và có sự liên quan đến tên đề tài cũng như giữa các mục tiêu nghiên cứu với nhau

M (Measurable) : Có thể đo lường được

Chúng ta không thể viết một mục tiêu chung chung, không thể hiện được số lượng hay mức độ cần đạt được. Nguyên tắc M là Mục tiêu nghiên cứu cần phải đo lường được. Điều này thể hiện qua việc thiết lập các con số, hoặc một mức độ rõ ràng với quy chuẩn chung.

Tính đo lường được trong các mục tiêu nghiên cứu khoa học được mở rộng như việc sử dụng (nhiều hay ít), hiệu quả sử dụng (nhiều hay xấu), tỷ lệ ( bao nhiêu phần trăm), Tần suất (bao nhiêu lần trong một khoảng thời gian),…. Cần thêm các yếu tố này vào trong phần tân ngữ (viết về đối tượng nghiên cứu).

A (Achievable) : Khả thi

Việc đưa ra các mục tiêu nghiên cứu của đề tài khoa học thiếu tính khả thi, không thực hiện được sẽ khiến nghiên cứu khoa học không thể phát triển, hoàn thành và đạt được mục đích đề ra ban đầu. 

Để có thể thực hiện tốt nghiên cứu khoa học, người nghiên cứu cần xác định được mục tiêu nghiên cứu là gì và làm sao để thực hiện mục tiêu nghiên cứu đó.

Các bạn sinh viên nên tỉnh táo tránh các lỗi: Lỗi xây dựng mục tiêu quá hẹp, không cụ thể hóa được tên đề tài, không bao phủ được hết các nội dung nghiên cứu hay mục tiêu quá tham vọng trong khi nội dung và kết quả nghiên cứu chỉ có giới hạn , đề cương đặt mục tiêu quá lớn so với nguồn lực và khả năng thực tế là những lỗi cần phải tránh.

R (Reasonable) : Hợp lý

Mục tiêu chỉ được đặt ra trong phạm vi đề tài nghiên cứu. Mục tiêu cũng có cơ sở pháp lý đó là phải theo các quy chế chuyên môn đã quy định, đúng thẩm quyền chuyên môn hoặc đúng phân tuyến kỹ thuật.

Bên cạnh đó, đạo đức trong nghiên cứu cũng là một tiêu chí cần phải chú ý. Có rất nhiều tiêu chí để thẩm định tính hợp lý của một đề cương nghiên cứu, song tiêu chí về đạo đức thì không được phép sai phạm, dù chỉ là sơ xuất rất nhỏ.

T (Timely) : Có thời gian quy định cụ thể. 

Thông thường, với các bài nghiên cứu khoa học xã hội, chúng ta nhất định phải đưa yếu tố thời gian vào bài. Vì những yếu tố liên quan đến khoa học xã hội thường xuyên thay đổi và có tính chất tùy thời điểm. Khác với các bài nghiên cứu mang tính học thuật, lâm sàng. Đây là những bài nghiên cứu nói về kiến thức khoa học, khái niệm nên có thể không đề cập đến yếu tố thời gian.

Việc xác định thời gian sẽ giúp các bạn tránh được việc mắc lỗi trong nguyên tắc A (Achievable) vì nó giúp các bạn thu hẹp đối tượng nghiên cứu, đảm bảo được tính khả thi cho bài nghiên cứu khoa học.

Kinh nghiệm “đậu” phỏng vấn vị trí Nghiên cứu sinh  

Với những gói công việc cũng như những kỹ năng cần thiết của một Nghiên cứu sinh  như trên, vậy ai sẽ thật sự phù hợp với công việc này? 

Có thể nói, Nghiên cứu sinh  có yêu cầu cao về bằng cấp và đào tạo đúng chuyên ngành. Tuy thế, họ vẫn cần phải sở hữu những tố chất dưới đây để dễ dàng thực hiện công việc này, đó là:

- Năng động, sáng tạo.

- Có khả năng tổ chức, sắp xếp công việc ổn thỏa.

- Sức khỏe ổn định.

- Người thích giao tiếp, làm việc với con người.

- Cẩn trọng, chi tiết; song cũng cần cái nhìn bao quát.

- Là người nhạy cảm trước những rủi ro tiềm tàng.

Để buổi phỏng vấn diễn ra suôn sẻ và nắm chắc phần thành công, bạn cần chú trọng thêm các yếu tố:

Về trang phục

Khi đi phỏng vấn, bạn nên lựa chọn những loại trang phục lịch sự, nhã nhặn phù hợp với môi trường để dễ dàng tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng hơn:

- Nữ: Mặc quần âu hoặc chân váy dài tối màu, phối cùng áo sơ mi các màu nhã nhặn, hạn chế các màu quá sặc sỡ, nổi bật. 

- Nam: Đối với nam ứng viên, bạn có thể lựa chọn mặc quần âu tối màu phối với áo sơ mi màu trung tính. Bên cạnh đó, ứng viên có thể lựa chọn đi giày da để tạo sự chuyên nghiệp, lịch sự và tóc nên được tạo kiểu gọn gàng.

Kinh nghiệm về tác phong

Nên đến sớm 10 - 15 phút, để tránh trường hợp xảy ra các sự cố trên đường hay sự cố về trang phục. Những nhà tuyển dụng cũng thích những người đến sớm và có chuẩn bị tốt.

Tác phong chuyên nghiệp, giữ bản thân ở trạng thái bình tĩnh, lắng nghe câu hỏi phỏng vấn và lời lưu loát, rõ ràng. Hạn chế nói lắp, trả lời không rõ ràng, thiếu logic, mạch lạc

Định hình rõ câu hỏi và vấn đề

Trong buổi phỏng vấn Nghiên cứu sinh  sẽ có rất nhiều câu hỏi được đưa ra. Do vậy để tránh tình trạng trả lời sai/nhầm nội dung câu hỏi, trả lời ấp úng, ngắt quãng,... bạn nên chuẩn bị trước những câu hỏi có thể gặp phải và đưa ra câu trả lời cho chúng.

Để tự tin hơn trong buổi phỏng vấn, bạn có thể liệt kê các câu hỏi và câu trả lời, sau đó học thuộc. Đồng thời, luôn giữ tâm thế bình tĩnh, phong thái tự tin, sẵn sàng đón nhận bất cứ câu hỏi phỏng vấn “khó nhằn” nào.

Được mệnh ra là một nghề “siêu hot” và cớ mức lương “khủng”, nhưng thực sự, nghề Nghiên cứu sinh  như thế nào, có "hào nhoáng" như vẻ bề ngoài hay không?