Tóm tắt lý thuyết về HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ | Triết học Mác-Lênin | Đại học Sư Phạm Hà Nội

HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ

1. Sản xuất hàng hóa

1.1 Điều kiện ra đời và tồn tại của sản xuất hàng hóa

Khái niệm sản xuất hàng hoá?

a. Phân công lao động xã hội:

Là sự chuyên môn hoá về lao động, sản xuất, hình thành nên các ngành và các vùng kinh tế khác nhau.

Phân công lao động xã hội tạo ra mối liên hệ, phụ thuộc giữa các ngành, các vùng, từ đó phải trao đổi sản phẩm với nhau => sản xuất hàng hóa ra đời.

b. Sự tách biệt về kinh tế, của những chủ thể sản xuất hàng hóa:

Tạo ra những người chủ sản xuất độc lập, từ đó có quyền sở hữu những sản phẩm làm ra, dẫn đến sản phẩm được đem trao đổi là hàng hoá.

Để có sự tách biệt, độc lập, đòi hỏi phải có chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất, hoặc những hình thức sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất.

1.2. Những ưu, nhược điểm của SX hàng hóa

Những ưu điểm

• Tạo ra những động lực mạnh mẽ thúc đẩy LLSX phát triển.
• Đáp ứng và thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao và đa dạng cho người tiêu dùng
• Cạnh tranh thúc đẩy cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa SX, phân công LĐ chuyên môn hóa
• Mở rộng thị trường, thúc đẩy trao đổi hàng hóa trong và ngoài nước.

Nhược điểm của sản xuất hàng hoá

• Có thể dẫn đến sự mất cân đối, khủng hoảng kinh tế.
• Nảy sinh những tiêu cực, trong sản xuất kinh doanh.
• Làm phân hoá về kinh tế, thu nhập.
• Có thể phá huỷ môi trường, làm mất cân bằng về môi trường, sinh thái.

2. Hàng hóa

2.1 Hàng hóa và hai thuộc tính cơ bản của hàng hóa.

a. Khái niệm hàng hoá?

b.  Hai thuộc tính cơ bản của hàng hóa

2.2 Tính chất hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa

Kết luận:

2.3. Lượng giá trị của hàng hoá:

a. Thước đo lượng giá trị của hàng hóa:

Thước đo lượng giá trị của hàng hóa là thời gian lao động xã hội cần thiết

Thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian cần thiết để làm ra một loại hàng hóa, trong điều kiện trung bình của xã hội.

Thời gian lao động xã hội cần thiết được xác định thông qua giá cả thị trường.

b. Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị của hàng hóa:

- Năng suất lao động.

+ Tăng NSLĐ sẽ làm giảm lượng giá trị của hàng hóa

+ Biện pháp để tăng năng suất lao động:

• Áp dụng kỹ thuật công nghệ mới.
• Nâng cao trình độ cho người lao động.
• Tổ chức, quản lý khoa học.
• Thay đổi điều kiện tự nhiên của sản xuất

+ Năng suất lao động khác cường độ lao động.

+ Tăng cường độ lao động, không làm thay đổi lượng giá trị của một đơn vị hàng hóa.

+ Tăng cường độ lao động cũng có ý nghĩa kinh tế nhất định, nhưng kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động.

- Mức độ phức tạp của lao động

Lao động giản đơn: là những loại LĐ chưa trải qua huấn luyện chuyên môn nghề nghiệp.

Lao động phức tạp: là những loại lao động đã trải qua huấn luyện chuyên môn nghề nghiệp, đã có được một trình độ thành thạo nhất định.

Cùng một thời gian LĐ, LĐ phức tạp sẽ tạo ra một lượng giá trị lớn hơn lao động giản đơn.

3. Tiền tệ

3.1. Lịch sử ra đời và bản chất của tiền tệ

Bản chất tiền tệ: là hàng hóa đặc biệt (vàng, bạc), được dùng làm vật ngang giá chung cho các hàng hoá, nó thể hiện lao động xã hội và biểu hiện quan hệ giữa những người sản xuất hàng hóa.

3.2 Chức năng của tiền tệ

- Thước đo giá trị: Tiền tệ được dùng để đo lường giá trị của các hàng hóa, gọi là giá cả.

- Phương tiện lưu thông: Tiền tệ được dùng làm trung gian trong trao đổi hàng hóa:  HA – T - HB

- Phương tiện thanh toán: Tiền tệ được dùng để thanh toán trong các hoạt động kinh tế như: trả nợ, nộp thuế, trả góp…

- Tiền tệ thế giới: Tiền tệ được dùng để thanh toán và mua bán giữa các nước.

- Phương tiện cất trữ: Tiền tệ được rút ra khỏi lưu thông, đưa vào cất trữ.

4. Quy luật giá trị

4.1. Nội dung, yêu cầu của quy luật giá trị.

Nội dung: đòi hỏi việc sản xuất và trao đổi hàng hóa, phải căn cứ vào hao phí lao động xã hội cần thiết (giá trị xã hội) của hàng hóa.

Quy luật giá trị hoạt động thông qua giá cả thị trường.

4.2. Tác động của quy luật giá trị.

- Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa

Điều tiết sản xuất

Điều tiết lưu thông

- Kích thích cải tiến kỹ thuật, công nghệ

Do đòi hỏi của quy luật giá trị mà các nhà sản xuất phải không ngừng cải tiến kỹ thuật, công nghệ, hợp lý hóa sản xuất để nâng cao năng suất lao động nhằm thu được lợi nhuận cao.

- Làm phân hóa những người sản xuất hàng hóa

Do đòi hỏi của quy luật giá trị, nếu nhà sản xuất nào có giá trị cá biệt thấp, thì sẽ thu được lợi nhuận cao, từ đó mở rộng và phát triển sản xuất. Ngược lại, nếu giá trị cá biệt cao, thì sẽ bị thua lỗ, dẫn đến phá sản.

Xem thêm

Tóm tắt lý thuyết: 

Tóm tắt lý thuyết Triết học Mác - Lênin: Triết học và vai trò của triết học trong đời sống xã hội

Tóm tắt lý thuyết Triết học Mác - Lênin: Chủ nghĩa duy vật biện chứng

Tóm tắt lý thuyết Triết học Mác - Lênin: Chủ nghĩa duy vật lịch sử 

Câu hỏi trắc nghiệm: 

- Câu hỏi trắc nghiệm chương 2: Triết học Mác-Lênin ( Phần 1) 

- Câu hỏi trắc nghiệm chương 2: Triết học Mác-Lênin ( Phần 2) 

- Câu hỏi trắc nghiệm chương 2: Triết học Mác-Lênin (Phần 3) 

Việc làm dành cho sinh viên:

Việc làm gia sư các môn cập nhật theo ngày mới nhất

Việc làm thêm nhân viên phục vụ nhà hàng/ quán cafe dành cho sinh viên

Việc làm giảng viên khoa xã hội nhân văn

Việc làm thực tập sinh tài chính - kế toán

Mức lương của giảng viên kinh tế