Bệnh án Xuất huyết tiêu hóa | PDF

BỆNH ÁN XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA

Xuất huyết tiêu hóa là gì?

1. Khái niệm

Xuất huyết tiêu hóa là tình trạng chảy máu khỏi lòng thành mạch vào đường tiêu hóa được gọi . Lượng máu này được thải ra khỏi đường tiêu hóa bởi việc nôn hoặc đại tiện ra máu hay phân đen.

Phương án điều trị xuất huyết tiêu hóa tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Trong đó cần đặc biệt cảnh giác với các nguyên nhân gây xuất huyết tiêu hóa cấp tình. Lúc này, người bệnh cần được điều trị cấp cứu để tránh biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Xuất huyết tiêu hóa được chia thành 2 loại dựa vào vị trí chảy máu, gồm:

– Xuất huyết tiêu hóa trên: Tình trạng xuất huyết từ thực quản đến phía trên của dây chằng Treitz.

– Xuất huyết tiêu hóa dưới: Vị trí chảy máu từ dưới dây chằng Treitz trở xuống đến hậu môn.

2. Nguyên nhân

- Nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa trên

• Viêm loét dạ dày, tá tràng
• Tăng áp lực tĩnh mạch cửa
• Viêm loét trợt dạ dày, thực quản.
• Hội chứng Mallory-Weiss.
• Di sản mạch máu của dạ dày.
• Tổn thương Dieulafoy.
• Viêm dạ dày cấp do stress, trầm cảm.

- Nguyên nhân xuất huyết tiêu hóa dưới

• Chảy máu tại ruột non: Hiếm gặp trong xuất huyết tiêu hóa dưới. Bệnh thường liên quan đến bệnh lao ruột, u ruột non, lồng ruột, viêm ruột hoại tử,…
• Chảy máu đại trực tràng: Chiếm tỷ lệ lớn nhất trong xuất huyết tiêu hóa dưới. Nguyên nhân gây chảy máu đại trực tràng gồm: viêm loét, bệnh Crohn, chảy máu túi thừa đại tràng, ung thư đại trực tràng, polyp đại trực tràng, trĩ, nhiễm khuẩn lỵ trực khuẩn hay nhiễm lỵ amip,…
• Các vấn đề tại hậu môn như: nứt kẽ hậu môn, khối u,…

3. Triệu chứng

- Triệu chứng xuất huyết tiêu hóa trên

• Nôn ra máu: Có thể là máu đỏ, máu đen, máu cục; có thể lẫn với thức ăn. Lượng máu nôn ra ít hay nhiều tùy vào nguyên nhân xuất huyết.
• Đại tiện phân đen giống như bã cà phê, có mùi khắm. Thời gian các chất lưu chuyển trong ruột và lượng máu xuất huyết sẽ quyết định tính chất của phân. Nếu xuất huyết nhiều, phân thường loãng, xen lẫn nước màu đỏ. Trường hợp lượng xuất huyết ít, phân vẫn thành khuôn, có màu đen như nhựa đường, dính.
• Dấu hiệu mất máu: hoa mắt, chóng mặt, da xanh, thiểu niệu, mạch nhanh nhỏ, huyết áp tụt,… Người bệnh có lượng xuất huyết ít có thể không biểu hiện triệu chứng hoặc chỉ có các triệu chứng không rõ rệt như chóng mặt, đau đầu. Trường hợp mất máu nhiều, người bệnh có thể rơi vào tình trạng vật vã hoặc thậm chí hôn mê.
• Có biểu hiện sốt.

- Triệu chứng xuất huyết tiêu hóa dưới

• Đại tiện ra máu đỏ tươi, máu có thể lẫn trong phân hoặc đi sau phân.
• Đại tiện phân đen, có thể lẫn máu.
• Các dấu hiệu mất máu tùy thuộc vào số lượng máu bị mất: Xuất huyết nhẹ thường không có biểu hiện cụ thể. Khi tình trạng xuất huyết nặng hơn, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như: hoa mắt, chóng mặt, thiểu niệu, da xanh, niêm mạc nhớt, khát, mạch nhanh nhỏ khó bắt, tụt huyết áp,… Xuất huyết rất nặng có thể dẫn đến vật vã, li bì, hôn mê.
• Nguyên nhân viêm loét đại tràng, bệnh Crohn: Đau bụng, rối loạn tiêu hóa.
• Do lỵ: Lỵ trực khuẩn gây triệu chứng sốt, đi ngoài phân lỏng nhiều lần, phân có lẫn máu. Trong khi đó, lỵ amip gây đau bụng, mót rặn, đại tiện phân nhầy máu.
• Nguyên nhân ung thư đại tràng: Đại tiện ra máu nhầy như máu cá, phân mỏng, đi kèm với biểu hiện mệt mỏi, giảm cân không rõ nguyên nhân.
• Nguyên nhân bệnh lý hậu môn: Bệnh trĩ gây chảy máu, có thể chảy thành tia và thấy búi trĩ lộ ra ngoài. Nứt kẽ hậu môn gây đau khi đại tiện, tình trạng chảy máu xuất hiện sau khi đại tiện, đặc biệt khi người bệnh bị táo bón.

Bệnh án Xuất huyết tiêu hóa

Bệnh án Xuất huyết tiêu hóa cần cảm bảo những nội dung sau 

A. Phần hành chính 

- Họ và tên, tuổi, giới tính, địa chỉ bệnh nhân 

B. Phần chuyên môn 

- Ngày vào viện/ Lý do vào viện 

- Tiền sử: Bản thân và gia đình

- Bệnh sử

- Khám lâm sàng: khám tổng quát; Khám cơ quan: đầu - mặt - cổ, lồng ngực, tim, phổi, bụng, tiết niệu - sinh dục, thầm kinh, cơ - xương khớp;...

- Tóm tắt bệnh án: triệu chứng thực thể, tiền căn

- Chẩn đoán sơ bộ

- Chẩn đoán phân biệt

- Cận lâm sàng

- Điều trị 

Mẫu bệnh án Xuất huyết tiếu hóa