I. Ngành logistics là gì?
Logistics là quá trình lên kế hoạch, thực hiện và kiểm soát việc vận chuyển, lưu kho và phân phối hàng hóa từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng một cách tối ưu nhất. Ngành này bao gồm nhiều hoạt động như vận tải, kho bãi, thủ tục hải quan, mua hàng, quản lý chuỗi cung ứng và dịch vụ giao nhận.
Logistics không chỉ liên quan đến việc di chuyển hàng hóa mà còn đảm bảo sự hiệu quả trong chuỗi cung ứng, giúp giảm chi phí, tăng tốc độ giao hàng và nâng cao chất lượng dịch vụ. Các công ty trong lĩnh vực này bao gồm doanh nghiệp vận tải, công ty xuất nhập khẩu, nhà kho và các công ty cung cấp dịch vụ logistics tích hợp.

II. Tại sao ngành Logistics phát triển?
1. Sự tăng trưởng của thương mại điện tử
Thương mại điện tử đang trải qua một giai đoạn bùng nổ mạnh mẽ trên toàn cầu. Theo Statista, doanh thu thương mại điện tử toàn cầu dự kiến đạt 6,3 nghìn tỷ USD vào năm 2024, so với 4,9 nghìn tỷ USD vào năm 2021. Sự phát triển này kéo theo nhu cầu vận chuyển và giao nhận hàng hóa tăng cao, đặc biệt là trong lĩnh vực giao hàng nhanh. Theo McKinsey & Company, khoảng 75% người tiêu dùng hiện nay kỳ vọng rằng giao hàng sẽ được thực hiện trong vòng 2-3 ngày, và khoảng 30% người tiêu dùng mong muốn nhận hàng trong vòng 24 giờ. Điều này thúc đẩy các công ty logistics phải đầu tư vào hệ thống vận chuyển thông minh, kho bãi tự động hóa, và các công nghệ theo dõi đơn hàng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng. Các công ty như Amazon và Alibaba đã thiết lập mạng lưới logistics toàn cầu và không ngừng cải tiến công nghệ để tối ưu hóa quy trình giao nhận.
2. Hội nhập kinh tế toàn cầu
Hội nhập kinh tế toàn cầu đang trở thành yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại quốc tế. Một ví dụ rõ ràng là Việt Nam đã tham gia vào nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA), như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Liên minh Châu Âu (EVFTA). Theo Bộ Công Thương Việt Nam, xuất khẩu của Việt Nam vào EU đã tăng 18% trong năm 2020 sau khi EVFTA có hiệu lực. Điều này tạo ra nhu cầu lớn đối với các dịch vụ logistics quốc tế, bao gồm vận tải quốc tế và thủ tục hải quan, giúp các doanh nghiệp logistics phát triển mạnh mẽ hơn. Các công ty logistics cần cải thiện khả năng vận chuyển quốc tế và nâng cao hiệu quả của các thủ tục hải quan để đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu ngày càng lớn từ các thị trường toàn cầu.

3. Những cải tiến công nghệ
Công nghệ tiên tiến đang thay đổi hoàn toàn ngành logistics, giúp tăng hiệu quả và giảm chi phí vận hành. Trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và hệ thống quản lý kho (WMS) là những công nghệ được ứng dụng rộng rãi trong ngành này. Ví dụ, các công ty như DHL đã sử dụng AI để tối ưu hóa các tuyến đường vận chuyển, giúp giảm thời gian giao hàng và giảm chi phí vận chuyển. Theo PwC, 40% các công ty logistics trên toàn cầu đã triển khai AI trong các quy trình vận hành của mình. Hệ thống WMS giúp tự động hóa các quy trình kho bãi, giảm thiểu sai sót và cải thiện độ chính xác trong quản lý hàng hóa. Các công ty như Amazon và JD.com cũng đã phát triển các hệ thống kho bãi tự động để tăng năng suất và giảm thiểu chi phí lao động.
4. Nhu cầu chuỗi cung ứng linh hoạt
Đại dịch COVID-19 đã chỉ ra tầm quan trọng của việc có một chuỗi cung ứng linh hoạt, có khả năng thích ứng nhanh với các tình huống bất ngờ. Theo Deloitte, 50% các công ty lớn đã phải thay đổi chiến lược chuỗi cung ứng của mình trong suốt đại dịch để đối phó với sự gián đoạn nguồn cung và thay đổi nhu cầu thị trường. Điều này thúc đẩy nhu cầu về một hệ thống logistics có khả năng phản ứng nhanh và điều chỉnh linh hoạt với sự thay đổi của môi trường. Các công ty đang tìm kiếm các giải pháp công nghệ để tối ưu hóa quy trình, từ việc quản lý hàng tồn kho đến phân phối sản phẩm, đồng thời giảm thiểu rủi ro và duy trì hoạt động liên tục ngay cả trong thời gian khủng hoảng.
5. Phát triển hạ tầng giao thông
Hạ tầng giao thông đang được đầu tư mạnh mẽ ở nhiều quốc gia để hỗ trợ ngành logistics. Ví dụ, Trung Quốc đã đầu tư hàng tỷ USD vào việc phát triển các cảng biển, sân bay và hệ thống đường sắt cao tốc, giúp giảm thiểu thời gian và chi phí vận chuyển. Báo cáo từ World Bank chỉ ra rằng các cảng biển ở Trung Quốc có thể xử lý gấp đôi khối lượng hàng hóa so với các cảng ở các quốc gia khác nhờ vào các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Việt Nam cũng không đứng ngoài xu thế này, với các dự án đầu tư vào cảng Cái Mép - Thị Vải, sân bay quốc tế Long Thành và hệ thống đường cao tốc Bắc Nam. Những dự án này sẽ giúp giảm thời gian vận chuyển hàng hóa, cải thiện khả năng kết nối logistics và thúc đẩy sự phát triển kinh tế toàn diện của quốc gia.
III. Top 10 công việc ngành Logistics lương cao
1. Nhân viên xuất nhập khẩu
Nhân viên xuất nhập khẩu chịu trách nhiệm chủ yếu trong việc xử lý các thủ tục hải quan, hợp đồng mua bán quốc tế, và đảm bảo mọi hoạt động xuất nhập khẩu đều tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành. Họ phải theo dõi đơn hàng, làm việc trực tiếp với đối tác nước ngoài và giải quyết các vấn đề liên quan đến vận chuyển hàng hóa. Công việc yêu cầu kiến thức vững về luật thương mại quốc tế, kỹ năng ngoại ngữ (thường là tiếng Anh) và khả năng đàm phán tốt để có thể thỏa thuận về giá cả, điều khoản hợp đồng. Tuy nhiên, công việc này có áp lực rất cao, đặc biệt là trong việc xử lý thủ tục pháp lý, đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối và khả năng làm việc dưới áp lực thời gian.
>> Việc làm nhân viên xuất nhập khẩu
2. Nhân viên điều phối vận tải
Nhân viên điều phối vận tải có nhiệm vụ sắp xếp và điều phối các tuyến vận chuyển hàng hóa, đảm bảo rằng tất cả các đơn hàng được giao đúng tiến độ, không bị trễ hẹn. Họ cũng phải quản lý đội ngũ tài xế, theo dõi tình hình giao nhận hàng và xử lý các tình huống phát sinh trong quá trình vận chuyển. Công việc này đòi hỏi khả năng tổ chức tốt, quản lý thời gian hiệu quả và sử dụng thành thạo các phần mềm điều phối vận tải. Áp lực trong công việc này rất lớn, vì sự trễ hẹn của bất kỳ đơn hàng nào cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của công ty và sự hài lòng của khách hàng.
>> Việc làm điều phối vận tải và kho bãi
3. Nhân viên kho
Nhân viên kho là người chịu trách nhiệm giám sát và quản lý hàng hóa trong kho, đảm bảo rằng hàng hóa được xuất nhập đúng cách và kịp thời. Công việc này yêu cầu khả năng tổ chức và kiểm soát hệ thống kho bãi, đảm bảo sự an toàn của hàng hóa và tối ưu hóa không gian lưu trữ. Nhân viên kho vận cũng phải xử lý các thủ tục liên quan đến việc nhập xuất hàng hóa, đồng thời thực hiện các công việc bảo trì và kiểm tra kho định kỳ. Công việc này phù hợp với người có sức khỏe tốt, có khả năng làm việc nhóm và đôi khi có thể phải làm việc theo ca, kể cả ban đêm.
>> Việc làm nhân viên kho
4. Nhân viên thủ tục hải quan
Nhân viên khai báo hải quan làm việc trực tiếp với các cơ quan hải quan để chuẩn bị và xử lý các giấy tờ cần thiết cho việc thông quan hàng hóa. Họ đảm bảo rằng mọi hoạt động xuất nhập khẩu đều tuân thủ đúng quy định của pháp luật và các chính sách hải quan. Công việc này yêu cầu nhân viên phải am hiểu sâu sắc về các quy định của luật hải quan, đồng thời có kỹ năng giao tiếp tốt để xử lý mọi tình huống phát sinh trong quá trình làm thủ tục. Nhân viên thủ tục hải quan cũng cần linh hoạt với lịch làm việc, đôi khi phải tăng ca để hoàn thành công việc đúng hạn.
>> Việc làm nhân viên khai báo hải quan

5. Nhân viên giao hàng
Nhân viên giao hàng có nhiệm vụ vận chuyển hàng hóa từ kho đến tay khách hàng, kiểm tra tình trạng hàng hóa, bảo quản hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển và đảm bảo việc giao nhận hàng hóa đúng thời gian quy định. Công việc này yêu cầu nhân viên có sức khỏe tốt, chịu khó và có khả năng xử lý các tình huống phát sinh trong quá trình giao hàng. Ngoài ra, nhân viên giao hàng cần sử dụng điện thoại thông minh để theo dõi đơn hàng và cập nhật tình trạng giao hàng kịp thời. Thu nhập có thể cao nếu giao được nhiều đơn hàng và thường xuyên nhận được các khoản phụ cấp từ việc giao hàng nhanh chóng.
>> Việc làm Shipper
6. Tài xế xe Container
Tài xế xe container chuyên chở hàng hóa bằng xe container, đảm bảo an toàn giao thông và bảo dưỡng xe định kỳ. Công việc này yêu cầu tài xế phải có bằng lái xe hạng FC, có kinh nghiệm lái xe tải lớn và khả năng vận hành các loại phương tiện chuyên dụng. Lương của tài xế xe container thường cao, nhưng công việc cũng đầy áp lực và yêu cầu sức khỏe bền bỉ, vì họ thường xuyên phải đi xa và làm việc trong điều kiện khắc nghiệt. Công việc này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống gia đình do lịch trình làm việc kéo dài và không cố định.
7. Nhân viên kinh doanh Logistics
Nhân viên kinh doanh logistics có nhiệm vụ tìm kiếm khách hàng, tư vấn các dịch vụ logistics phù hợp với nhu cầu của khách hàng và ký kết hợp đồng với đối tác. Công việc này yêu cầu kỹ năng giao tiếp và đàm phán tốt để duy trì mối quan hệ lâu dài với khách hàng. Họ cũng phải liên tục theo dõi các chỉ số kinh doanh, thúc đẩy doanh số và đảm bảo dịch vụ logistics đáp ứng được yêu cầu của khách hàng. Công việc này có áp lực lớn về doanh số, nhưng nếu làm tốt, thu nhập có thể rất cao, đặc biệt khi mở rộng được nhiều khách hàng mới.
>> Việc làm Sale Logistics
8. Nhân viên mua hàng
Nhân viên mua hàng tìm kiếm, đánh giá các nhà cung cấp vận tải, đàm phán về giá cả và lựa chọn các dịch vụ vận tải tối ưu cho công ty. Họ phải nắm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí vận tải, đồng thời phải theo dõi và đảm bảo rằng việc vận chuyển hàng hóa luôn được thực hiện một cách hiệu quả và tiết kiệm nhất. Kỹ năng đàm phán và sự hiểu biết về thị trường vận tải và chuỗi cung ứng là rất quan trọng trong công việc này. Áp lực trong công việc khá lớn vì nhân viên mua hàng phải tìm kiếm giải pháp vận tải tối ưu mà vẫn đảm bảo được chất lượng dịch vụ.
9. QA/QC Logistics
Nhân viên QA/QC logistics có trách nhiệm kiểm tra và đánh giá chất lượng dịch vụ logistics, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả vận hành và đảm bảo an toàn trong suốt quá trình vận chuyển hàng hóa. Công việc yêu cầu sự tỉ mỉ và kỹ năng phân tích để nhận diện những điểm yếu trong quy trình logistics. Nhân viên QA/QC cũng cần phải nắm rõ các tiêu chuẩn chất lượng và quy trình vận hành của ngành logistics, đôi khi phải đi kiểm tra thực tế tại các kho bãi và cảng để đảm bảo việc tuân thủ quy định.

10. Nhân viên điều phối đơn hàng
Nhân viên điều phối đơn hàng theo dõi, cập nhật trạng thái đơn hàng, phối hợp với kho và tài xế để đảm bảo tiến độ giao hàng, xử lý các sự cố phát sinh. Công việc này đòi hỏi kỹ năng tổ chức tốt và khả năng quản lý thời gian hiệu quả, vì họ phải xử lý nhiều đơn hàng mỗi ngày, đồng thời giải quyết các sự cố phát sinh liên quan đến giao hàng. Việc sử dụng phần mềm theo dõi đơn hàng là yếu tố quan trọng để đảm bảo công việc được thực hiện chính xác và kịp thời. Áp lực công việc khá cao do khối lượng đơn hàng lớn và yêu cầu giao hàng đúng tiến độ.
Bảng So Sánh Mức Lương
Ngành logistics và vận tải mang đến nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn với mức thu nhập cao. Các vị trí như nhân viên xuất nhập khẩu, điều phối vận tải, thủ tục hải quan hay kinh doanh logistics đều có tiềm năng phát triển lớn. Tùy vào kinh nghiệm, kỹ năng và lĩnh vực cụ thể, mức lương có thể dao động từ trung bình đến rất cao. Với sự phát triển không ngừng của ngành, đây là một lựa chọn nghề nghiệp đầy triển vọng cho những ai đam mê lĩnh vực logistics và chuỗi cung ứng.
>> Việc làm điều phối logistics
>> Thực tập sinh Logistics
Xem thêm các bài viết cùng chủ đề:
Công ty logistics nào tốt nhất ở Việt Nam? Top 10 đơn vị uy tín
100 thuật ngữ ngành Logistics từ cơ bản đến nâng cao (kèm giải thích chi tiết)
Học ngành Logistics ra trường làm gì? Những điều cần biết khi học ngành Logistics